Pandeminin başından beri hükümetlerin ve patronların "hepimiz aynı gemideyiz" savunusuna karşın tüm dünyadaki emekçiler müdahale edilmediği takdirde geri döndürülemez bir şekilde yoksullaştı. Buna karşın pandemi sırasında patron sınıfının en tepesinde oturan milyarderlerse servetlerini emekçilerin kaybettiği miktarın üzerinde arttırdı.
Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) son raporuna göre işçiler salgın sırasında 3,7 trilyon dolar gelir kaybetti. Kadınlar ve 90'lı ve 2000'li yılların başında doğan "Z kuşağı" en büyük kayıpları yaşayan kesim oldu.
Dünyanın dört bir yanındaki işçilerin koronavirüs salgını boyunca yaşadıkları gelir kaybı yüzde 8,3'e denk geliyor.
Pandemi sırasında emekçilerin gelir kaybı oranının en yüksek olduğu ülkeyse ABD oldu. ABD'deki emekçiler 10,3'lük bir düşüşle en büyük gelir kaybını gördü.
Dünya çapında olarak, çalışma saatlerinin yüzde 8,8'i bu süreçte kaybolurken, ki bu 255 milyon tam zamanlı işe bedel, 114 milyon kişi de istihdam kaybına uğradı. Rapora göre bu, "benzeri görülmemiş" bir düzey.
En çok kadınlar ve gençler yoksullaştı
Pandeminin istihdam üzerindeki etkisinden kadınlar daha fazla etkileniyor. Özellikle kadınların işgücü piyasasından çıkma ve hareketsiz kalma olasılığı erkeklerden çok daha yüksek oldu. Dünya çapında, kadınlar yüzde 5 istihdam kaybı yaşarken, erkekler için istihdam kaybı yüzde 3,9'a ulaştı.
Genç işçiler arasındaysa işgücünden ayrılanlar veya işgücüne dahil olmayı geciktirenlerin sayısı arttı. 1990'lı yılların ikinci yarısında ve sonrasında doğan kesim (15-24 yaş) arasında istihdam kaybı yüzde 8,7 olarak açıklandı. Aynı sayı yetişkinler için yüzde 3,7 olarak belirlendi.
İstihdam kaybının en kötü yaşandığı alansa, yüzde 20'den fazla azaldığı konaklama ve yemek hizmetleri, ardından perakende ve imalat sektörü oldu. Buna karşılık, bilgi ve iletişim ile finans ve sigortacılık sektörlerinde istihdam 2020'nin ikinci ve üçüncü çeyreğinde arttı. Madencilik, taş ocakçılığı ve kamu hizmetlerinde de ufak artışlar görüldü.
Genç kuşak 'kayıp nesil' olma riski altında
ILO raporu, grubun "kayıp nesil" olma riski altında olduğunu söyledi. İyileşme umudunun var olduğuna dikkat çeken ILO, eşitsizliğin azalacağına dair iyimser yaklaşmaktan kaçındı.
ILO'nun "temel kurtarma senaryosu" kapsamında iyimser tabloda 2021 için çalışma saatlerinde hala 2019'un ilk çeyreğine göre yüzde 3'lük bir kayıp daha yaşanması bekliyor. Bu 90 milyon tam zamanlı işe bedel. En iyimser tabloda yüzde 1,3 ek kayıp ön görülürken, en kötümser tabloda (herhangi bir kurtarma planı uygulanmazsa) beklenen kayıp yüzde 4,6.
'En çok ABD, Avrupa ve Orta Asya etkilenecek'
ILO raporu, ABD ve Avrupa ve Orta Asya'nın, diğer bölgelerdekinden iki kat daha fazla çalışma saati kaybına maruz kalmasının beklendiğini belirtti.
ABD'de Aralık ayında 140 bin net istihdam kaybı yaşanmıştı. ABD aynı zamanda vaka sayısında da dünya lideri konumunda.
Patronların gemisinde bayram var
Hayır kurumu Oxfam ise Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Amazon'un sahibi Jeff Bezos ve Tesla'nın CEO'su Elon Musk'ın da aralarında bulunduğu milyarderlerin, dünyanın çalışan sınıfının son yılların en zor döneminden geçmesine karşın Covid-19 pandemisi sırasında servetlerinin arttığını duyurdu.
Davos Dünya Ekonomik Forumu'nun sanal toplantısının arifesinde yayınlanan "Eşitsizlik Virüsü" raporuna göre, dünyadaki milyarderlerin kolektif serveti 2020 yılının Mart ve Aralık ayları arasında 3,9 trilyon dolar artarak 11,95 trilyon dolara ulaştı.
Oxfam, LVMH CEO'su Bernard Arnault, Microsoft CEO'su Bill Gates ve Facebook CEO'su Mark Zuckerberg'inde aralarında bulunduğu dünyanın en zengin 10 patronun aynı dönemde servetlerini 540 milyar dolar arttırdıklarını söyledi.
Sadece en zengin 10 kişinin pandemi sırasındaki kârı, herkesi aşılamaya ve daha fazlasına yeter
Araştırmacılar, bu meblağın salgının bir sonucu olarak kimsenin yoksulluk sınırının altına düşmesini önlemek için yeterli olacağını ve aynı zamanda dünyadaki herkes için aşı alabileceğini hesapladı.
Oxfam, salgın sırasında en çok kar eden 32 uluslararası şirketin aşırı karlarına uygulanan geçici bir verginin uygulanmış olsaydı 2020'de 104 milyar dolar toplamış olabileceğini söyledi.
