Salgında Türkiye, ABD ve Küba: Sosyalizm başarır

Kapitalizmde sağlık sistemlerinin kamuculuk derecesini işçi sınıfı mücadelesi belirler. Sınıf mücadelesi ne kadar yüksekse kapitalist sağlık sistemi de o denli kamucu olmak zorunda kalır.

Dış Haberler

Ülkelerin sağlık sistemlerini de, sağlık politikalarını da, değişik sağlık sorunlarına yaklaşımlarını da sosyoekonomik formasyonları belirler.

Bu konudaki temel ayrım çizgisi sosyalizm/kapitalizm karşıtlığında belirir.

Sosyalizm sağlığa tamamen kamucu bir perspektifle yaklaşırken, kapitalizm sağlık hizmetini de bir meta olarak görür ve piyasaya bırakır. 

Dolayısıyla her sağlık olayı sosyalist ve kapitalist sağlık politikalarının başarı derecesi hakkında çok iyi bir kriter olarak işlev görür.

Kapitalizmde sağlık sistemlerinin kamuculuk derecesini işçi sınıfı mücadelesi belirler. Sınıf mücadelesi ne kadar yüksekse kapitalist sağlık sistemi de o denli kamucu olmak zorunda kalır.

ABD ile Türkiye arasındaki farkı bu nesnellik çizer. Sınıf mücadeleleri gerçeği ABD’de tarihsel olarak hep dip noktalarda yer almışken, Türkiye’de özellikle 1960’lar ve 1970’lerde sosyoekonomik formasyonda kalıcı izler bırakmak açısından son derece etkili olmuştur.

İşte bu nedenlerle Covid-19 salgınında da Küba tam kamucu ve toplum katılımını hedefleyen bir mücadele stratejisi benimserken, ABD çok uzun süre virüsün yarattığı trajediyi tamamen görmezden geldi, Türkiye ise daha ciddi bir tutum sergilemiş olsa da önlemleri hayata geçirmek konusunda göstermelik bir tavır sergiledi.

Her üç ülkedeki sonuçlar da bu yaklaşımlarıyla paralel ve beklendik şekilde tecelli etti.

ABD’de salgın tüm hızıyla devam ettiği ve Türkiye’de de yeniden alevlenme belirtileri gösterdiği için şimdilik olmak kaydıyla, durum aşağıdaki tablodaki gibidir:

ABD’nin hastalık hızı Küba’nın 51, ölüm hızı 50 katı. Türkiye’nin hastalık hızı Küba’nın 12, ölüm hızı 9 katı.

Hastalık hızı

(milyon kişide)

Ölüm hızı

(milyon kişide)

ABD

11.660

396

Türkiye

2.782

69

Küba

231

8