Enerjiciler halkı dolandırdı, medya ortak oldu, devlet göz yumdu

Binlerce kişi bu kez de "yenilenebilir enerji" dolandırıcılığının mağduru oldu. Dolandırıcılar çok sayıda mecrada reklamını yaptı, benzer isimli şirketle EPDK'den lisans aldı, devlet engel olmadı.

Aslı İnanmışık

Telefon, kripto para, çiftlik bank derken dolandırıcılık yöntemlerine her geçen gün yenileri ekleniyor. Bunların büyük bölümü şirketleşerek devlet kurumlarından her türlü izni alıyor. Sosyal medya hesapları ve medya reklamları üzerinden vatandaşa ulaşan dolandırıcılar binlerce kişiyi dolandırıyor.

Bunun son örneği de "yenilenebilir enerji" oldu. Kainat Holding'in "yatırımın mantıklısı, enerji tarlası" sloganıyla başlattığı dolandırıcılık aslında bir tür saadet zinciri. 

Kâinat Elektrik'e bağlı "elektrik tarlası" projesine göre, Türkiye'nin dört bir yanından arsa satın alan dolandırıcılar, binlerce kişiye bu arsaları daha pahalıya satıp, üzerine güneş panelleri kurup, ürettikleri elektrikleri devlete satacaklarını ve arsa sahiplerine de kira ödeyeceklerini anlattı.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) 2 Kasım 2023'te 20 yıllık "tedarik lisansı" verdiği şirketin adı "Kainat Toptan ve Perakende Enerji Satış Anonim Şirketi" olmasına rağmen Kainat Holding adıyla projeyi pazarlayan ve pek çok medya kuruluşuna reklam veren dolandırıcıların piyasadan en az 600 milyon lirayı toplayıp geçtiğimiz hafta bayram tatilinde ortadan kaybolduğu anlaşıldı.

"Enerji tarlası"nın sitesine girenlerse "Enerji Tarlası Web sitemizde de yenileme çalışmalarına başladık, anlayışınız için teşekkürler" yazılı bir uyarıyla karşılaştı.

Yetkililere ulaşamayan mağdurlar, savcılığa giderek suç duyurusunda bulundu.

EPDK'nin de Kainat Enerji, Enerji Tarlası ve İhya Enerji adlı şirketler hakkında Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Başkanlığı'na (KOM) suç duyurusunda bulunduğu ortaya çıktı ancak dolandırıcılık çoktan gerçekleşmişti.

Her mecrada reklam verdiler

soL'un ulaştığı bir mağdur da, güvenilir basın kuruluşlarında ve sosyal medyada reklamlarını görerek projeye dahil olduğunu anlattı:

"2022 Temmuz'da başlamışlar, ben 2023 Şubat'ta dahil oldum. Reklamlarını gördüm. Ntv, Atv, SkyTürk, LalegülTV, Cumhuriyet gazetesinde reklamları çıktı. Muhafazakar kesim için muhafazakar mecrada, sol görüşlüler için de sol medya kuruluşlarında reklam yapıp herkesi dolandırdılar.

'Güneş enerjisi paneli alıp size satıyoruz, sizin ürettiğiniz elektriği devlete satıyoruz. Size kira ödüyoruz. Birkaç ay sonra arsanın sahibi oluyorsunuz' dediler. 6-7 şehirde etap etap araziler satın alındı. Ucuz aldıkları arsaları bize pahalıya sattılar. Sonra da kira ödeyeceklerini söylediler. Kütahya'da göstermelik bir panel kurulmaya başlandı da."

Kütahya'da kurulan panellerin reklamı

Toplam kayıp 600 milyonun üzerinde

23 Mart'ta İstanbul'daki ofislerine iftara gittiklerini anlatan mağdur bu yemek sonrası bazı garipler fark ettiklerini bu nedenle de şüphelenmeye başladıklarını söyledi. 5 Nisan'da kiraları yatmayınca ofise gitmeye çalışanların plazadan içeri sokulmadığını, daha sonra da dolandırıcıların kaçtıklarını öğrendiklerini ifade eden mağdur şunları söyledi:

"Arsa aldıkları yerlere ulaştık. Örneğin Kütahya'ya. 47 bin dönüm üzerine toplam sadece 250-300 panel yapılmış. Oysa buraya on binlerce panel yapılabilir. Kimse telefonlarımıza cevap vermiyor ya da numaralarımızı, sosyal medya hesaplarımızı engelleniyorlar. İki çalışana ulaştık İstanbul'da ama onlar da 'Biz de dolandırıldık' diyorlar. Savcılığa ifade verdiler.

Biz de hemen bir araya gelerek WhatsApp grubu oluşturduk. Ertesi gün nöbetçi savcılığa gidip şikayet ettik, hukuki süreç başlayacak. 1 milyonun üzerinde kaybım var. Toplam kayıp 600 milyon deniyor ama bence daha yüksek. 3-4 bin kişinin mağdur düşünüyoruz. Benden çok kaybeden de var, çok az miktarlar kaybeden de."

Çok sayıda ilde arsalar alınıp satıldı

Kâr payı dağıtacağız deyip, binlerce kişiyi dolandırdılar

CHP Bolu Milletvekili ve TBMM Sanayi ve Enerji Komisyonu Üyesi Türker Ateş, yenilenebilir enerji yatırımı vaadiyle kurulan saadet zincirini Meclis gündemine taşıdı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın yanıtlaması talebiyle bir soru önergesi veren Ateş, “Dolandırıcılar bu kez de yenilenebilir enerji alanını mesken tuttu. Güneş santralleri kurup, devlete elektrik satıp kâr payı dağıtacağız dediler, binlerce yurttaşın milyonlarca lirasını toplayıp ortadan yok oldular” dedi.

'Mağduriyet devletin gözü önünde gerçekleşti'

Şebekeden kimseye ulaşılamadığını ifade eden Ateş, dolandırılan binlerce yurttaşın CİMER’e defalarca şikâyet yazmalarına rağmen sonuç alamadıklarını ve savcılıklara başvurduklarını dile getirdi. Ateş, “Bu mağduriyet devletin gözü önünde, ihmaller sonucu gerçekleşti. Devlet bu insanların zararını karşılamalı ve ihmali olan kamu görevlileri hesap vermeli. Savcılıklar bir an önce harekete geçmeli” dedi.

Dolandırıcıların yazılı ve görsel basını kullanarak güven kazandıklarına dikkat çeken Ateş, şöyle konuştu:

“Söz konusu şirketler, Manisa, Kütahya, Konya, Mersin (2 Etap), Aydın (2 Etap), Kırklareli (2 Etap) olmak üzere en az 6 ilde Güneş Enerji Santralleri kurduktan sonra, üretilen elektriğin gelirinin kâr payı olarak dağıtılacağı bir sistem oluşturacaklarını iddia etmişler ve mağdur vatandaşlarımızı da adı geçen illerde kurulan kooperatiflere ortak etmişler. Şimdi mağdur vatandaşlar şirketten hiçbir yetkiliye ulaşamıyor. Savcılıklar hızlı bir biçimde sorumluları bulmalı."

'Bakanlıkların ihmali var'

"Söz konusu şirket 100 bin lira sermaye ile kurulmuş, ancak iddiaya göre milyarlarca lira yurttaşlarımızdan para toplamış ama hiçbir kurum bu durumu sorgulamamış" diyen Türker Ateş, EPDK'nin 18 Kasım’da basın açıklaması yaptığını, ‘dolandırıcılık var’ diyerek vatandaşları uyardığını ancak 6 aydır bu saadet zincirinin devam etmesine göz yumulduğunu belirtti:

"Hâlâ haklarında işlem yapılan hiçbir şüpheli yok. Bu dolandırıcılıkta hem 6 aydır haberi olmasına rağmen ilgili kurumları harekete geçirmeyen EPDK ve Enerji Bakanlığı’nın, hem yanıltıcı reklamlarla dolandırıcılığa dur demeyen Reklam Kurulu ve Ticaret Bakanlığı’nın, hem de milyonlarca lira kâr payı vaadiyle toplanırken olaya müdahil olmayan Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ihmali var. Mutlaka yurttaşlarımızın zararları devlet tarafından giderilmeli ve ihmali olan kamu görevlileri hesap vermeli."

'EPDK lisans verdiği şirketi araştırdı mı?'

Ateş, önergesinde şu soruların yanıtlanmasını istedi:

“EPDK’ya “kâr ortaklığı modeline dayalı yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretme” iddiasındaki dolandırıcılık amaçlı reklamlara” yönelik şikayetler ilk ne zaman ulaşmıştır? Dolandırıcılık iddiaları ile alakalı, EPDK’ya kaç şikâyet ulaşmıştır?  Kaç farklı şirket hakkında şikâyet ulaşmıştır? Şikâyet edilen şirketler arasında üretim ya da diğer gerekçelerle daha önce alınmış lisanslar iptal edilen bir şirket var mıdır? EPDK kendisine gelen şikayetler üzerine, hangi yasal süreçleri başlatmıştır? Bu yasal süreçler hangi aşamadadır? “Kar ortaklığı modeline dayalı yenilenebilir enerji kaynaklardan elektrik üretme” iddiasındaki dolandırıcılık amaçlı reklamlara yönelik, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ya da diğer bakanlara bilgi verilmiş midir? Vatandaşlarımızı dolandırdığı iddia edilen Kainat Holding ile tedarik lisansı verilen Kainat Toptan ve Perakende Enerji Satış Anonim Şirketi arasındaki ilişki araştırılmış mıdır?"