Samsun Belediyesi'ni TÜGVA mı yönetiyor: Borç batağına rağmen milyonlar akıtıldı

Samsun Büyükşehir Belediyesi’ni denetleyen Sayıştay, 2019 yılına ait mevzuata aykırı birçok usulsüzlük tespit etti. Belediyenin mali hizmetler daire başkanı rüşvetten tutuklanmıştı.

Belma Nur Kartal

“Haktan, hukuktan ayrılmayıp iltimastan uzak duracağız. Hedefimiz hizmetleriyle Türkiye’de örnek bir Büyükşehir olmak” diyen AKP’li Mustafa Demir’in başkanlık yaptığı Samsun Büyükşehir Belediyesi’ni denetleyen Sayıştay, 2019 yılına ait mevzuata aykırı birçok usulsüzlük tespit etti. 

52 sayfalık raporda 26 maddede sıralanan usulsüzlükler arasında, belediye tarafından kiraya verilen veya ecrimisil alınan ruhsata tabi 1028 işyerinden ruhsatsız olduğu için tahsilat yapılamadığı, belediyenin pazarlık ve doğrudan temin usulü ile yapılan alımlarda bütçeye konulan ödeneğin yüzde 10’unu aştığı, 106 yapım işinde 83’üne ilişkin proje hazırlanmadan ihaleye çıkıldığı, otopark işletim gelirlerinden ilçe belediyelerine pay aktarılmadığı… gibi bulgular yer alıyor. Bunlardan daha çarpıcı usulsüzlükler de belgede yer alıyor.

Borç batağındaki belediye, Bilal Erdoğan’ın TÜGVA ve TÜRGEV’inin trilyonluk kirasını ödüyor

Sayıştay’ın Denetleme Raporu kayıtlarına geçen usulsüzlükler arasında en çarpıcı olanlardan biri Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin kendi mülkü olmadığı halde TÜGVA ve TÜRGEV’e ait iki binanın kirasını 2016’dan bu yana ödemeye devam etmesi… İki vakıf binasına kira bedeli olarak sadece 2019 yılında KDV’si hariç toplam 903.310 TL ödeyen Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin yapılan protokol göre 2016’dan bu yana kirasını ödediği vakıflardan birine 2022, diğerine 2026 yılına dek para vermeye devam edeceği düşünüldüğünde ortaya devasa bir rakam çıkıyor.

Samsun BŞB Meclisi 08.06.2016 tarihinde belediyenin yurt olarak kullanılabilecek taşınmazı olmadığı halde bir binayı 10 yıllığına Bilal Erdoğan’ın TÜRGEV’ine, 23.09.2016 tarihinde İlkadım ilçesinde bulunan Paşa Konağı’nı 3 yıllığına Sümeyye Erdoğan’ın KADEM’ine, 08.12.2016 tarihinde de İlkadım ilçesindeki Samsun Evleri B blok olarak adlandırılan evi Bilal Erdoğan’ın TÜGVA’sının kullanımına bırakmıştı. 

TÜGVA’nın kadrolu hocaları 

Sadece TÜGVA’da kimler eğitim ve seminer vermedi ki? 19 Mayıs 2020’de "Leyle-i Kadir semineri" veren TÜGVA Samsun YİK Üyesi Samsun Gençlik ve Spor İl Müdürü, "Kültürümüzde Mesnevi"yi anlatan TÜGVA Samsun YİK Üyesi Kültür ve Turizm İl Müdürü Adnan İpekdal, "Yol O"nun konferansı veren Anayasa Mahkemesi Üyesi Selahattin Menteş, "Program erkeklere yöneliktir" notuyla "Tecrübe Paylaşımı" eğitimleri veren AKP Samsun Milletvekili Fuat Köktaş ve Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Demir, "Ortadoğu’nun dünü bugünü yarını"nı anlatan Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanı Ömer İdris Akdin, "İşin Ehlinden Tecrübe Paylaşımı" yapan MÜSİAD Şube Başkanı Haluk Tan, "Yerel yönetimler ve gençlik politikaları" anlatan Bakan Mehmet Özhaseki, "Üst Akıl ve Algılarımız" semineri veren OMÜ Eğitim Fakültesi Sekreteri Tevfik Demir, "Gençlik ve Medeniyet Tasavvuru" anlatan Cihannüma Samsun İl Başkanı Samsun Üniversitesi Genel Sekreteri, Samsun Yıldız Gençlik Spor ve İzcilik Kulübü Başkanı Osman Doğan’a kadar TÜGVA hocaları arasında olmayan yok. 

TÜGVA'nın Samsun'da yaptığı 'Yaz Okulu' final programından...

TÜGVA’nın tıpkı 11 Temmuz 2019 Yaz Okulu Final programına katılım ve desteği için teşekkür ettiği isimler gibi: AKP Genel Başkan Yardımcısı Çiğdem Karaaslan, AKP İl Başkanı Ersan Aksu, AKP Gençlik Kolları Başkanı Cem Emre Çakan, eski Vali Osman Kaymak, Milli Eğitim Müdürü Coşkun Esen, Atakum İlçe Milli Eğitim Müdürü İrfan Yetik, Gençlik ve Spor İl Müdürü İsmail Hakkı Kasapoğlu, OMÜ Rektörü Sait Bilgiç, OMÜ Genel Sekreteri Menderes Kabadayı, Samsun Üniversitesi Rektörü Mahmut Aydın, Samsun Üniversitesi Genel Sekreteri Salih Kesgin, Kültür ve Turizm İl Müdürü Adnan İpekdal ve Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Demir… 

Sayıştay: ‘Belediye, kiracı olduğu taşınmazı bırakınız vakıflara, kamu kuruluşuna bile bırakamaz’

Borç batağındaki belediyelerden biri olan Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin bir yandan halkın temel hakları olan suya ve ulaşıma yaptığı zamlarla en pahalı kentler sıralamasına girerken, bir yandan da mülkiyeti kendisine ait olmayan binaları vakıflara yağmalattırıp yıllarca kiralarını ödeyerek kamuyu zarara uğratması Sayıştay’ın 2019 raporuna şu sözlerle girdi:  

"Belediyeler sadece mülkiyetindeki taşınmazları, sadece mahalli idareler ve diğer kamu kurumlarına tahsis edebilmektedir. Belediyenin kendisinin kiracı olduğu bir taşınmazı ise; bırakınız vakıfları, diğer kamu kuruluşlarının bile kullanımına bırakması mümkün değildir. Ayrıca, belediye taşınmazın kullanım hakkını devrettiği vakıfların, 10 yıl süre ile kullanıcı olarak edimlerinin sorumluluğunu da üstlenmiş olmaktadır. Belediyenin kiracı olduğu taşınmazın kullanım hakkının hiçbir kurum ve kuruluşa (kamu kuruluşları dâhil) devri mümkün olmadığı için vakıf ve derneklerle ortak hizmet projelerini yasal sınırlar içinde yürütmesi ve kendisinin kiracı olduğu taşınmazın kullanım hakkının devrine yönelik işlemin kaldırılması uygun olacaktır."

Rapor’da Samsun BŞB’nin usulsüzlükleri arasında dikkat çekici başlıklar bununla da bitmiyor: 

15 işçi 10 yıl boyunca hiç izin kullanmamış 

Samsun Büyükşehir Belediyesinde görev yapan kadrolu işçilerin yıllık izinlerinin Kanun’a uygun şekilde kullandırılmadığı, bu nedenle çok sayıda işçinin birikmiş yıllık izin bulunduğu görüldü. Son 10 yıllık verilerin incelenmesinde kurum bünyesinde çalışan 174 işçinin kişi başı ortalama 141 gün kullanılmamış izninin bulunduğu, hak edilen izinlerin yüzde 45,6'sının kullanılmadığı, ayrıca 15 işçinin 10 yıl boyunca hiç izin kullanmadığı kayıtlara geçirildi. Oysa işçiler yıllık izin haklarından feragat edemezler. Anayasal bir hak olan yıllık izinlerin kullandırılmaması veya eksik kullandırılması durumunda işveren veya işveren vekiline idari para cezası uygulanması gerekir. 

Otopark hesabında toplanan 134.750,00 TL nerede kullanıldı? 

Büyükşehir Belediyesinin otopark hesabında toplanan paraların bir kısmının amacı dışında kullanıldığı tespit edilmiştir. Otopark hesabında toplanan meblağ otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılamaz. Samsun Büyükşehir Belediyesinde, otopark hesabında bulunan meblağın 134.750,00 TL’lik kısmı otopark yapımı için kullanılmamış, cari hesap olarak kullanılan diğer banka hesabına aktarılmıştır. 

Yapılan incelemede; Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından 5 taşınmazı süre belirlenmeden tahsis edildiği görüldü. Mevzuat hükümlerine göre, yapılan taşınmaz tahsislerinin süresi 25 yılı geçmemeli, tahsis süresi belirlenmelidir. Bu husus 2018 yılı Sayıştay Denetim Raporu’nda da konu edilmiş olup, Belediye tarafından yapılan taşınmaz tahsislerinde mevzuatta belirtilen süre ve hükümlere uyularak, kamu kaynaklarının kullanımına özen gösterilmesi yerinde olacaktır. 

Samsunspor Kulübü Derneği’ne 65.000,00 TL yardım

Belediyelerin sadece amatör spor kulüplerine yardım yapmalarına izin verildiği, profesyonel spor kulüpleri Kanun kapsamı dışında bırakıldığı halde Samsunspor Kulübü Derneğine Şubat 2019’da 65.000,00 TL nakdi yardım yapılmış. Raporda, "Söz konusu kulüp, Türkiye Futbol Federasyonu resmi internet sitesinde profesyonel kulüpler arasında yer almaktadır. Kulübün bünyesinde amatör takımlarının bulunması kulübün profesyonel olma özelliğini değiştirmemektedir" denildi. Samsun BŞB şirketi Samulaş’ın zarar etmesine rağmen sadece 2 ay için 800 bin lira vererek Büyükşehir Belediyesi Anakent Spor Kulübüne sponsor olduğu, dernekle yapılan anlaşmayla taraftarların ücretsiz taşındığı görüldü. 

Gecekondu Fon hesabındaki 871.994,06 TL’ye el konuldu

2019 yılında Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından gecekonduların ıslahı, tasfiyesi, yeniden gecekondu yapımının önlenmesi ve bu amaçlarla alınması gereken tedbirler için oluşturulan Gecekondu Fon hesabındaki 871.994,06 TL’nin nakit ihtiyacını gidermek için diğer banka hesaplarına aktarılarak amacı dışında kullanıldığı tespit edilmiştir. 

SASKİ’nin 6.544.062,80 TL’lik harcamasına ödeme yapılmamış

Yağmur sularının uzaklaştırılması ile ilgili SASKİ tarafından yapılan harcamaların Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından SASKİ'ye aktarılmadığı görülmüştür. Yapılan incelemede; 2018 ve 2019 yılında, yağmur suyu hatlarına yönelik SASKİ tarafından yaptırılan çeşitli işler dolayısıyla toplam 6.544.062,80 TL harcama yapıldığı, ancak bu harcamalara ilişkin Büyükşehir Belediyesi tarafından SASKİ hesabına herhangi bir aktarımda bulunulmadığı tespit edilmiştir.