4 Eylül itibariyle Türkiye’de 276 bin 555, İtalya’da 274 bin 644 olan vaka sayıları, 1 Haziran’da 164 bin 769’a karşılık (Türkiye) 233 bin 197 (İtalya) idi.

Yani yaz dönemindeki vaka artışı Türkiye’de %68 olurken, İtalya’da %18 düzeyinde kaldı. Bu fark nüfus farklılığıyla açıklanamayacak kadar yüksek.

İtalya’da önce kaos, sonra kontrol

Hatırlanacağı gibi Mayıs ayının ortalarına kadar İtalya dünyada salgından en çok etkilenen ülkeydi.

Salgın Şubat ayı sonlarında başlamış ve hükümet önceleri çok gevşek davranmıştı. Buna bağlı olarak virüs tüm toplumda hızla yayılmış, özellikle yaşlıları etkilemiş, buna bağlı olarak hastaneler felç olmuş ve bu durum da ölüm sayılarının neredeyse logaritmik bir hızla tırmanmasına yol açmıştı.

Yıllardır uygulanan özelleştirme politikaları ve buna bağlı olarak 4 bin kadar hekimin ülkeyi terk ederek Almanya’ya göç etmiş olması sağlık sistemini zaten zayıf duruma düşürmüştü.

İtalya, salgın yönetim sisteminin salgın karşısında düştüğü çaresizlik üzerine Çin’den bir ekibi ülkeye davet etti. 15 Mart’ta İtalya’ya ulaşan ekibin önerileri doğrultusunda atılan en önemli adım 21 Mart’ta kritik olan sektörler dışında üretimin tamamen durdurulması oldu.

Bu sıkı karantina uygulaması önce 3 Mayıs’a, sonra 16 Mayıs’a kadar uzatıldı. Ancak 18 Mayıs’ta kimi işyerlerinin açılmasına izin verildi. Yüzme havuzlarının açılması 25 Mayıs’ta, sinemaların açılmasıysa 15 Haziran’da mümkün oldu.

Dolayısıyla İtalya ülke çapındaki sıkı karantinaya adım adım, atılan adımların etkilerini gözleyerek son verdi ve “normalleşme” sürecine salgını kontrol altına aldığına dair işaretleri gözleyerek girdi.

18 Mayıs’ta günlük vaka sayısı 675’e inmiş ve salgın eğrisi düzleşmeye başlamıştı.

İtalya’nın salgın yönetiminde başarılı olmadığı kesin. Normalleşme adımını atarken kapitalist ekonominin çıkarlarını öncelediği de. Ancak durumu yine de Türkiye’den farklı.

Türkiye hep gevşekti ve yaz dönemini 1.000’li vakalarla geçirdi

Türkiye İtalya’nın aksine hiçbir zaman tam bir karantina uygulamadı. Yalnızca 65 yaş ve üzeri nüfusun hareketliğine ve hafta sonlarına sınırlama getirdi.

“Normalleşme” yönünde ilk adımını AVM’leri açarak 11 Mayıs’ta attığında günlük vaka sayısı bin 114, tüm önlemleri kaldırıp her şeyi “normalleştirdiğinde” ise (1 Haziran) 827 idi. Sonuçta beklenen oldu ve yalnızca iki hafta içinde sayı bin 592’ye yükseldi.

Haziran, Temmuz ve Ağustos dönemini İtalya birkaç yüzlü vaka sayılarıyla geçirirken, Türkiye binin altına hiç inemedi.

İtalya ve Türkiye karılaştırması salgın yönetim tarzının sonuçlara nasıl etki ettiğini iyi özetliyor.