Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Güvenlik Konseyi’ne sunduğu bir raporda, geçtiğimiz yıl Suudi Arabistan’da bulunun çok sayıda petrol tesisi ile uluslararası bir havaalanına Yemen’den yapılan saldırılarda kullanılan füzelerin, ‘‘İran kökenli’’ olduğunu açıkladı.
BM Genel Sekreteri ayrıca Kasım 2019 ile Şubat 2020’de ABD tarafından el konulan silahların ve ilgili malzemelerin pek çoğunun da yine ‘‘İran kökenli’’ olduğunu bildirdi.
Bu silahlardan bazılarının, İran’daki ticari bir kuruluş tarafından üretilenlerle benzer desen özelliklerine sahip olduklarına ya da üzerlerinde Farsça yazılar bulunduğuna dikkat çektiği raporda Guterres, bazı silahların Yemen’e 2016 Şubatı ile 2018 Nisanı arasında teslim edildiğini söyledi. Raporda ‘‘bu silahlar, Tahran’ın nükleer silah geliştirmesini engellemek üzere dünya güçleri ile imzaladığı anlaşmayı tasdik eden 2015 tarihli Güvenlik Konseyi kararına uygun olmayan bir şekilde transfer edilmiş olabilir’’ ifadesi yer aldı.
BM Genel Sekreteri yılda iki kez Güvenlik Konseyi’ne İran’a yönelik silah ambargosunun ve anlaşmadan sonra yürürlükte kalan diğer kısıtlamaların uygulanmasına ilişkin rapor sunuyor.
Enkaz incelemeleri İran'ı işaret ediyor
Guterres son raporunda Birleşmiş Milletler’in Mayıs ayında Afif’teki Suudi petrol tesisine, Temmuz ve Ağustos’ta Abha uluslararası havaalanına ve Eylül’de Khurais ve Abqaiq’teki Suudi Aramco petrol tesislerine gerçekleştirilen saldırılarda kullanılan silahların enkazlarını incelediğini belirtti.
Yapılan incelemelerin ardından Sekreterliğin dört saldırıda kullanılan kruz füzelerinin ve/veya parçalarının İran kökenli olduğu sonucuna vardığını, Mayıs ve Eylül saldırılarında kullanılan insansız hava araçlarının da İran kökenli olduğunun tespit edildiğini yazan Guterres, İran’ın BM elçisinin 22 Mayıs tarihli bir mektubunda, ‘‘Güvenlik Konseyi’nin ilgili silah ambargosunu ihlal ederek silah ihraç etmek İran’ın politikası olmamıştır. Bu çerçevede Birleşmiş Milletler ile etkin bir iş birliği yapmayı sürdüreceğiz’’ açıklamasını hatırlattı.
Amerika Birleşik Devletleri, nükleer anlaşma çerçevesinde İran’a uygulanan ve Ekim ayında sona erecek silah ambargosunun uzatılması için Güvenlik Konseyi’ni harekete geçirmeye çalışıyor. Konsey’in daimi üyelerinden olan Çin ve Rusya ise böylesi bir adıma karşı çıkacaklarını açıkladılar.