Covid-19 salgını sırasında büyük hak kayıplarına uğrayan özel öğretim kurumlarında çalışan eğitim emekçileri, yaşadıkları sorunları dün Patronların Ensesindeyiz'in yaptığı canlı yayında aracılığıyla dile getirdi, PE Özel Okul Öğretmenleri Dayanışma Ağı avukatlarından Nihal Yıldırım Selvi, merak edilen sorulara yanıtlar verdi.
Selvi, hem dünkü programa hem de öğretmenlerin yaşadıkları sorunlara ilişkin soL'a değerlendirmelerde bulundu.
'Hukuksuz uygulamalara yeltenen patronlara geri adım attıracak'
Öncelikle tebrik ederiz. Oldukça doyurucu ve yararlı bir program oldu galiba. Siz ne düşünüyorsunuz?
Çok teşekkür ederim. Dün akşam canlı olarak yayınlanan programın soru-yanıt şeklinde ilerlemiş olması nedeniyle öğretmenlerimiz, doğrudan muhatabı oldukları gerçek sorunları kamuoyuyla paylaşmış oldular. Böylece öğretmenlerimizin, içinde bulunduğumuz süreçte karşılaştıkları hukuksuzluklar da gözler önüne serilmiş oldu. Bazı sorularda ben bile, "bu kadarına da pes doğrusu" diye düşündüm açıkçası ve elimden geldiğince başvurabilecekleri yollar hakkında bilgi vermeye çalıştım. Gerek canlı yayın sırasında gerekse de yayın sonrası dönüşlerden anladığım kadarıyla öğretmen arkadaşlarımız için yararlı bir program olmuş. Çünkü programı izledikten sonra bana ulaşan bazı öğretmenlerimiz, akıllarındaki birçok soruya yanıt bulduklarını ilettiler. Öte yandan Patronların Ensesindeyiz YouTube hesabında kayıtlı bulunan program videosunun öğretmenler arasında halen elden ele paylaşıldığını duyuyorum. Patronların Ensesindeyiz Ağı aracılığıyla yapılacak bu tür programların, öğretmenlerin hakları konusunda bilinçlenmesi ve bir arada hareket etme gerekliliğinin fark edilmesine katkı sunacağını düşünüyorum. Bu durum hukuksuz uygulamalara yeltenen patronlara da geri adım attırabilecektir düşüncesindeyim.
'Bu kadar yaygın olabileceğini düşünmemiştim'
Özel okul öğretmenlerinden gelen sorularda dikkatinizi çeken, sizin için çarpıcı olanlar neler oldu?
Daha çok kısa çalışma ödeneği ve 17 Nisan'da yürürlüğe giren ücretsiz izin uygulamasına dair sorular geldi. Açıkçası ben, bu hukuki kurumların patronlar tarafından amacına aykırı şekilde kullanılabileceğini öngörüyordum tabii. Ancak özel okullarda uzaktan çalışma sürecinde hem öğretmenleri tam zamanlı çalıştırıp hem de izinli gibi gösterilmesi uygulamasının bu kadar yaygın olabileceğini düşünmemiştim. Öğretmen arkadaşlarımızdan gelen sorular; bazı özel okul patronlarının "krizi fırsata çevirmek" konusunda ne denli maharetli olabileceğini gösterdi. Üstelik birçok özel okul, binaların kapalı olması nedeniyle gider kalemleri önemli ölçüde azalmış olduğu halde velilere de bedel iadesi yapmamış durumda. Bu nedenle bazı özel okulların online eğitim verdirmeye, çalıştırmaya devam ettikleri öğretmenlerinin ücretleri ödemekten imtina etmesi, bu ücretlerin İşsizlik Fonundan ödenmesi için başvuru yapmaları esasen hakkın kötüye kullanılmasına, kamu kaynaklarının haksız kullanımına örnek teşkil ediyor. Bu durum size de Nasrettin Hoca'nın o ünlü fıkrasını anımsatmıyor mu?: velilere bedel iadesi yapmadığı, giderleri önemli ölçüde azalmış olduğu halde; esasen tam zamanlı çalıştırmaya devam ettiği öğretmenler için kısa çalışma veya ücretsiz izin uygulamasına başvuran özel okul patronlarına sormak gerekiyor: "...kedi buradaysa, ciğer nerede?"
'Tüm işçi sınıfı uyanık olmalı'
Programda sonra gelen soruları da dikkate alarak, özel olarak vurgulamak istediğiniz şeyler var mı? "Bunun bilinmesi lazım" dediğiniz şeyler neler?
Takdir edersiniz ki 7244 Sayılı Yasa kapsamında 17 Nisan günü yürürlüğe giren "ücretsiz izin", "nakdi ücret desteği" gibi kavramlar bizim için de belli yönleriyle çok yeni ve uygulama sonuçları sürece yayılacak. Esasen hukukun yaşayan bir normlar bütünü olduğunu düşünüyorum. Yani bir yasa maddesinin doğru bir şekilde uygulanması veya genel olarak uygulanabilirliği, o maddenin kapsamı içindeki öznelerin de tutumlarına bağlı...
Bu süreçte sadece öğretmen arkadaşlarımızın değil, özel okul öğretmenlerinin de parçası olduğu tüm işçi sınıfının uyanık olması, esasen kendi kumbarası olan İşsizlik Fonunun amacına uygun şekilde kullanılmasını sağlamak için birlikte ses vermesi gerekiyor. Çalıştırılmaya devam ediliyorken, ücretsiz izne çıkarılmış gibi gösterilmeye veya yanlış bildirimle kısa çalışma ödeneğine geçirilmeye karşı; sesimizi birlikte yükseltmeli, gereğinde teşhir etmeli ve ayrıca bu tür hukuksuz uygulamaları ilgili makamlara bildirmeliyiz. İşkur müfettişleri uygunluk denetimi için bizden bilgi istediğinde onlara mutlaka doğru bilgi vermeliyiz.