NATO'da AB ile ilişkilerin güçlendirilmesini ve vetoların zorlaştırılmasını da içeren bir "reform planı"nın üye ülkelere sunulduğu bildirildi. Türkiye'nin bazı önerileri veto etmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un bir yıl önce yaptığı "NATO'nun beyin ölümü gerçekleşmiştir" çıkışının başlatılan planın hazır olduğu ve üye ülkelere gönderildiği bildirildi.
Alman dpa ajansı haberine göre, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas'ın girişimiyle oluşturulan uzmanlar komisyonu tarafından hazırlanan rapor 140 öneri içeriyor.
Öneriler arasında, NATO üyesi olmayan AB ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarının NATO zirveleri çerçevesinde yapılan görüşmelere davet edilmesi de yer alıyor. Bu öneriyle NATO ile AB arasında işbirliğinin daha da güçlendirilmesinin hedeflendiği belirtiliyor.
NATO üyesi Türkiye'nin AB üyesi Kıbrıs Cumhuriyeti'ni tanımadığı için bu tür bir planı reddetmesine kesin gözüyle bakılıyor.
DW Türkçe'nin aktardığına göre NATO-AB yakınlaşmasına AB'den ayrılan Britanya'nın da sıcak bakmadığı belirtiliyor.
AB ülkeleri arasında NATO'ya üye olmayan ülkeler Kıbrıs'ın yanı sıra Avusturya, Finlandiya, İrlanda, Malta ve İsveç.
Vetoları zorlaştırma planı
NATO gündemine gelen raporda yer alan öneriler arasında üye ülkelerin ittifak kararlarını veto etmesinin zorlaştırılması da yer alıyor. Ancak bu planın da Türkiye'nin yanı sıra Macaristan'ın da direnişiyle karşılaşması bekleniyor.
Raporda, İttifak içindeki karar alma süreçlerini hızlandırmak üzere üst düzey siyasi görüşmelerin artırılması ve bu görüşmelerin sadece Brüksel'deki NATO merkezinde değil, bakanlar düzeyinde üye ülkelerde de gerçekleştirilmesi tavsiye ediliyor. Raporda örnek olarak dışişleri bakanlarının ek toplantılar yapabileceği ya da "terörle mücadele" konusunda içişleri bakanlarının toplanabileceği belirtiliyor.
Çin'e odaklanma önerisi
Raporda "güvenlik politikaları" açısından önem taşıyan konularda daha hızlı siyasi tepki verilebilmesi için de bir mekanizma oluşturulmasını önerilirken, "Çin'den gelebilecek tehditlere çok daha güçlü bir şekilde odaklanılması" önerisi de yer alıyor.
Komisyonun önerilerinin önümüzdeki hafta Salı günü yapılacak NATO dışişleri bakanlarının toplantısında ilk kez üst düzeyde görüşülmesi bekleniyor. Ardından NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in üye ülkelerle somut bir eylem konsepti oluşturması ve çalışmaların bir sonraki NATO zirvesine kadar tamamlanması hedefleniyor. Bir sonraki zirvenin önümüzdeki yıl bahar aylarında düzenlenmesi ve ABD'nin yeni başkanı Joe Biden ile tanışma toplantısı işlevi de görmesi planlanıyor.
NATO merkezinden dpa'ya yapılan açıklamada raporun merkeze teslim edildiği teyit edildi ancak raporda yer alan tavsiyelere dair ayrıntı verilmedi. Raporun, dışişleri bakanları toplantısındaki resmi istişarelerin ardından kamuoyuyla paylaşılması öngörülüyor.
On kişiden oluşan komisyonun eş başkanlığını Almanya'nın eski savunma ve içişleri bakanlarından Thomas de Maizière ile ABD'li eski diplomat Wess Mitchell yaptı. Fransa'nın eski dışişleri bakanlarından Hubert Védrine de komisyonda yer aldı.