Erdoğan'ın baş mimarının portresi: Biraz oradan biraz buradan Şefik Birkiye...

Erdoğan’ın bin odalı sarayının, tepkiler dolayısıyla yapılamayan Haydarpaşa projesinin, Taksim’deki AKP saldırısının son adımı olan cami projesinin mimarı olan Şefik Birkiye, şimdi de AKP’nin İstanbul’a dikeceği yeni Merkez Bankası projesini yapacak. Birkiye, üyesi olduğu odanın çağrılarına yanıt verememiş, saray projesini savunamamasıyla gündem olmuştu.

Haber Merkezi

AKP’nin gözde mimarlarından olan Şefik Birkiye, şimdi de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın İstanbul’da yapılacak yeni merkezinin projesini üstlendi. 2015 yılında proje için düzenlenen ve Almanya merkezli mimarlık firması HPP’nin hazırladığı mimari proje iptal edilerek davet usulüyle proje Birkiye’ye bırakıldı.

Soldaki bina Alman şirket, sağdaki bina ise Birkiye tarafından tasarlanan Merkez Bankası projesi...

Peki, AKP’nin davet usülüyle projeyi verdiği Birkiye kim?

1978 yılında Brüksel’de La Combre Mimarlık fakültesinden mezun olan Birkiye, İstanbul Ticaret Odası’na kayıtlı birçok şirketin ortağı olarak biliniyor.

Birkiye’nin bilinen ilk büyük projelerinden biri İstanbul’daki Klasis Otel. Kumarhaneler döneminin önemli aktörlerinden olan bu otel, kumarhaneler kapatıldıktan sonra gözden düşse de Saray inşaası sonrası iki binanın benzerliğiyle yeniden gündeme gelmişti.

Saray mimarisine benzerliğiyle gündem olan Klasis Otel

Öyle ki bugün AKP’ye en yakın kalemlerden biri olan Ahmet Hakan, Birkiye için bundan yıllar önce kaleme aldığı bir yazıda “Yeni Türkiye’nin mimarı” diyor ve şu ifadeleri kullanıyordu:

"Yani karşımızda "yeni Türkiye'nin mimarı" diyebileceğimiz bir mimar var.

Ve o mimarın mimari yaklaşımı ise aşağı yukarı şцyle bir şey: Biraz yuvarlak sütunlarla Roma mimarisinden alınır, içine biraz Selçuklu mimarisi karıştırılır, üstüne azıcık Bizans mimarisi ekilir, bunlar azıcık eklektik, azıcık da postmodern bir anlayışla harman edilir ve "neoklasik" denilerek sıcacık servis edilir.

Ne diyelim?

Galiba en iyisi "Afiyet olsun Türkiye" demek."

Şan City, Haydarpaşa ve Çalık'ın çalışanı...

Aynı Birkiye tartışma konusu olan ve bir türlü tamamlanamayan Taksim’deki Şan City projesinin de mimarıydı.

Önceki yıllarda Haydarpaşa’nın ranta açılması girişimlerinde adı Çalık Holding’in çalışanı olarak da gündeme gelen Şefik Birkiye, Çalık’ın talimatıyla çeşitli projeler hazırlamış ve büyük tepki çekmişti.

Konuya ilişkin o dönemde Hürriyet’ten Yalçın Bayer’e konuşan Birkiye, “Ben sadece Çalık Holding için çalışıyorum. Bundan önce de yarışmalar oldu” diyerek hazırladığı projeleri savunurken, gelen tepkilere ilişkin ise “Ben bir işverene çalışıyorum, o işverenin de kendisine göre stratejisi var. Özel sektör olduğu için projeyi ne zaman, kime, nasıl takdim etmek istiyor, bu o kişinin bileceği bir iş. Ben sadece mimari hizmetleri veriyorum” ifadesini kullanmıştı.

Kuzey İstanbul, 'Ak Saray...'

Birkiye, Erdoğan’ın "ikinci İstanbul” dediği Kuzey İstanbul projesi için ise 2014 yılından bu yana proje haberleriyle gündeme gelmişti.

Ancak Birkiye’nin asıl gündem olmasını sağlayan olay Erdoğan’ın bin odalı Sarayı’nın da mimarı olması olmuştu.

Mimarlar Odası, Atatürk Orman Çiftliği arazisi talan edilerek yapılan projeye karşı büyük mücadele verirken, o dönem projenin mimarı olan Birkiye’ye birçok çağrı yapmış ancak yanıt alamamıştı.

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Yaptıkları eseri göğüslerini gere gere kamuoyu önünde savunamıyorlar. Bir mimar, Cumhurbaşkanlığı Sarayı inşa edecek ve çıkıp göğsünü gere gere mimarlık camiasında bunu savunmayacak. Mimarlığın doğasına aykırı bu” demiş, “Gelin bize eserinizi savunun, bizi ikna edin dedik ama gelmek bir yana cevap bile vermedi” ifadesini kullanmıştı.

Taksim'e cami ve Merkez Bankası

Daha sonra AKP’nin Taksim’i dönüştürme çalışmalarında da yer alan ve Taksim’e cami projesinin de mimarlığını yapan Birkiye, şimdi de Merkez Bankası binasının projesini üstlenerek “Saray’ın baş mimarı” sıfatını hak ettiğini göstermiş oldu.