ABD’nin önde gelen kamu sağlığı danışmanı Dr. Anthony Fauci, New York Times gazetesi tarafından gündeme getirilen, kendisinin ve Trump yönetiminde görevli diğer yetkililerin Şubat ayında koronavirüsle mücadele için fiziki mesafe kurallarının uygulamaya konulmasını önerdikleri, ama neredeyse bir ay boyunca olumsuz yanıt aldıkları iddialarını kabul etti.
Fauci Pazar günü CNN’de katıldığı bir programda Trump yönetiminin verdikleri tavsiyelere rağmen neden harekete geçmediğine ilişkin bir soruya, ‘‘Bilirsiniz … daha önce de söylediğim gibi, biz bütünüyle sağlık açısından bakıyoruz. Bir tavsiyede bulunuyoruz. Genellikle tavsiyelerimiz dinleniyor. Bazen de dinlenmiyor’’ yanıtını verdi.
Program sunucusu Jake Tapper’ın ‘‘toplumsal mesafe, fiziki mesafe ve evde kal önlemleri, Mart’ın ortası yerine Şubat’ın üçüncü haftasında uygulamaya konulsaydı, insanların hayatları kurtarılabilir miydi?’’ sorusuna ise Fauci’nin yanıtı, ‘‘Kuşkusuz eğer en başından her şeyi kapatmış olsaydı biraz daha farklı olabilirdi. Ama o zaman bir şeyleri kapatmak konusunda çok fazla direniş vardı’’ oldu.
New York Times: ''Trump uyarılmıştı''
Cumartesi günü New York Times’da yayımlanan bir özel haberde Trump yönetiminin uyarılara kulak asmayarak gerekli önlemleri almakta geç kaldığı iddia edilmişti. Habere göre, Ocak ayınca Trump defalarca virüsün önemini küçümseyerek, diğer meselelere odaklanırken, üst düzey Beyaz Saray danışmanlarından, bakanlıklardaki ve istihbarat örgütlerindeki uzmanlara kadar çok sayıda kişi tehdidi tespit etti, alarm çanlarını çadı ve etkin önlemlere ihtiyaç duyulduğunu ortaya koydu. Fakat Trump riskin ölçeğini kavramakta ve harekete geçmekte gecikti ve bunun yerine, verilen mesajları kontrol etmeye ve ekonomiyi korumaya odaklanarak ve kıdemli yetkililerden gelen uyarılara kulaklarını tıkadı. Salgının hiç yoktan ortaya çıkan ve öngörülmesi mümkün olmayan bir sorun olduğunu ileri dürdü.
Ülke içi tartışmalardaki iktisadi ve siyasi kaygılar, Trump’ın ‘‘derin devlet’’ adını verdiği bürokratlara duyduğu güvensizlik ve Çin’le nasıl baş edilmesi gerektiği konusunda yönetim içinde uzun süredir devam eden ihtilaf gibi nedenlerle salgınla mücadele için gerekli önlemlerin göz ardı edildiği belirtilen haberde şu ayrıntılara yer verildi:
- Ulusal Güvenlik Konseyi’nin pandemileri takipten sorumlu dairesi, Ocak ayı başında, virüsün ABD’ye yayılacağını tahmin eden istihbarat raporları aldı ve Amerikalıların evde kalması ve Chicago büyüklüğündeki kentlerin kapatılması gibi seçenekler sundu.
- 29 Ocak’ta Trump, ticaret danışmanı Peter Navarro’dan virüsün yarım milyon ölüm ve trilyonlarca dolar ekonomik zarara yol açabileceğine dair bir bilgi notu aldı.
- 30 Ocak’ta Sağlık ve insani hizmetler bakanı Alex M. Azar II, Trump’ı pandemi ihtimali konusunda doğrudan uyardı. Trump, Azar’ı panik yaratmakla suçladı
- Şubat ayının üçüncü haftasında üst düzey kamu sağlığı uzmanları, Trump’a Amerikan halkının riskler konusunda uyarılmasını ve toplumsal mesafe ve evde kalma gibi adımlar atılmasını içeren yeni bir yaklaşım tavsiye etme kararı aldı. Fakat Beyaz Saray bu kararı dikkate almayarak, virüsün herhangi bir engelle karşılaşmadan yayıldığı üç kritik haftayı kaybetti.