Nükleer komşular taş ve çivili sopayla çatıştı: En az 20 ölü

Hindistan ve Çin askerleri arasında tartışmalı sınır hattında çıkan çatışmada 20 Hindistan askeri hayatını kaybetti. Çin'in kayıpları konusundaysa resmi bir açıklama yapılmadı.

Dış Haberler

Hindistan ile Çin arasında bulunan 3 bin 500 kilometrelik tartışmalı sınırın Galvan Vadisi bölgesinde artan gerilim çatışmaya dönüştü. Pazartesi günü biri subay olmak üzere 3 askerinin öldüğünü duyuran Hindistan yeni bir açıklama yaparak, sıcaklığın sıfırın altına düştüğü bölgede yaralı 17 askerin daha yaşamını yitirdiğini belirtti.

Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh tarafından yapılan açıklamada ‘‘Askerlerimiz örnek bir cesaret ve kahramanlık göstererek Hindistan Ordusu’nun en yüksek gelenekleri uyarınca yaşamlarını feda etmiştir. Ülkemiz onların cesaret ve fedakârlıklarını unutmayacaktır’’ denildi.

Çin basını konuyla ilgili sessizliğini uzun süre korurken, çatışmanın ayrıntılarına ilişkin bilgiler de ortaya çıkmaya başladı. Her iki ülkenin diplomatik yetkilileri çatışmanın karşı tarafın statükoyu değiştirme çabası ve daha önceki anlaşmaları ihlal etmesi nedeniyle çıktığını ileri sürüyor. Çin kaynakları Hindistan askerlerinin sınırı geçerek Çin askerlerine saldırdıklarını iddia ederken Hindistan kaynakları ise gerilimi azaltmak amacıyla Çin tarafında gerçekleştirilen bir toplantı sırasında Hindistan ordusuna mensup bir albayın saldırıya uğrayarak öldürüldüğünü savunuyor. 

Hindistan ve Çin arasındaki eski bir askerî anlaşma nedeniyle tarafların çatışma halinde ateşli silah kullanmadıkları ve 1962 yılında iki ülke arasında aynı bölgede başlayan savaştan bu yana sık sık taşlı ve sopalı kavgaların yaşandığı biliniyor. Yine çivili sopa ve taşların kullanıldığı son çatışmanın son kırk yılda yaşanan en ölümcül karşı karşıya geliş olduğuna dikkat çekiliyor.

Karşılıklı açıklamalar

Hindistan Başbakanı Narendra Modi, ulusal bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada ‘‘Asla hiç kimseyi kışkırtmadık’’ diye konuştu. Hindistan’ın barış istediğine kimsenin kuşkusu olmaması gerektiğini belirten Modi, kışkırtılmaları halinde gereken cevabı vereceklerini belirtti. ‘‘Askerlerimizin fedakârlıklarının boşuna olmadığına dair bütün ülkeye güvence vermek istiyorum’’ diyen Hindistan Başbakanı, kendileri için en önemli olan şeyin ülkenin birliği ve bütünlüğü olduğunu dile getirdi.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian ise Hint askerlerinin sınırı geçmeleri, hukuksuz davranışlar sergilemeleri, Çin askerlerini kışkırtarak onlara saldırmaları sonucunda ciddi bir fiziki çatışma yaşandığını ve her iki taraftan da ölü ve yaralılar olduğunu ileri sürdü. Zhao, Çin’in kayıplarına ilişkin herhangi bir bilgi vermezken sınır bölgesinde durumun kontrol altında olduğunu belirtti.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi de çatışmadan Hindistan’ı sorumlu tuttu. Bakanlık’tan yapılan açıklamada Wang’ın Hindistanlı mevkidaşı Subrahmanyam Jaishankar ile telefonda görüştüğü ve tarafların aralarındaki gerilimi diyalog yoluyla çözmeleri ve sınırı güvenli tutmaları gerektiğini söylediği kaydedildi. Telefon görüşmesinde Wang Hindistan Birliklerinin Fiili Kontrol Çizgisi’ni geçerek daha önce alınan gerilimi düşürme kararını ihlal ettiklerini ve bölgede sadece irtibat kurma amacıyla bulunan Çin askerlerine saldırdıklarını iddia etti.

Hindistan’da Çin’e yönelik tepki 

20 askerin öldüğünün açıklanmasının ardından Hindistan’ın çeşitli eyaletlerinde Çin karşıtı gösteriler düzenlendi. ‘‘Hain Çin’’ yazılı dövizler taşıyan göstericiler Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in fotoğraflarını ve kuklasını yaktı. İktidardaki milliyetçi Bharatiya Janata Partisi ile ilişkili Swadeshi Jagaran Manch isimli örgütse Yeni Delhi’deki Çin Büyükelçiliği önünde bir eylem yaptı. Eyleme müdahale eden Delhi polisi aralarında eski askerlerin de bulunduğu bazı göstericileri gözaltına aldı. Öğrenci örgütü Akhil Bharatiya Vidyarthi Parishad’ın eyleminin adresi ise Kalküta’da bulunun Çin Konsolosluğu oldu.

Hindistan’da muhalefetin ve milliyetçi basının da Modi üzerinde Çin’e karşı sert tepki verilmesi için baskı kurduğu kaydedildi. The Times of India gazetesi ‘‘Artık eldivenleri çıkarın, Galvan vadisi çatışmasıyla Çin fazla ileri gitti. Hindistan karşılık vermeli’’ diye yazarken muhalefetteki Kongre Partisi’nin lideri Rahul Gadhi ise yaptığı açıklamada ‘‘Artık yeter. Ne olduğunu bilmemiz gerek. Çin hangi cüretle askerlerimizi öldürür, topraklarımızı almaya kalkar’’ ifadesini kullandı.