TBMM Başkanlığı’na sunulan torba yasa teklifinin 6. maddesi maden şirketlerine ruhsat alanlarının dışında her türlü yapı ve tesis kurma izni veriyor. Üstelik bu tesisler için ÇED izni de aranmayacak.
soL’a konuşan Doğa Araştırmaları Derneği Başkanı Osman Erdem, düzenlemenin doğanın tahribine ve geri dönüşü olmayacak zararlara yol açacağını belirterek ülkesini seven herkesin buna karşı çıkması gerektiğini söyledi.
“Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” 5 Ekim 2020 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulmuştu. Önümüzdeki günlerde Meclis Genel Kurulu’na gelmesi beklenen kanun teklifi, enerji piyasaları ile birlikte madenciliğe yönelik değişiklikler de içeriyor.
47 maddeden oluşan teklifte doğanın tahribine ve geri dönüşü mümkün olamayacak zararlara sebep olabilecek birçok ifade yer alıyor. Bunlardan 3. ve 5. maddeler gösterilen tepkiler üzerine komisyonda revize edildi ancak bu kez teklife daha tehlikeli bir madde eklendi.
49 yıllık 'geçici' tesisle kalıcı tahribat
Teklife eklenen 6. madde ile maden şirketlerine ruhsat alanı dışında “geçici tesisler” yapma izni verildi.
Bu madde kabul edilirse maden şirketleri ruhsat alanı dışında da liçleme tesisleri, atık barajları, siyanür havuzları, patlayıcı madde depoları da dahil her türlü yapı ve tesisi kurma imkanına kavuşacak.
Maddedeki “geçici” teriminin belirsiz olduğuna işaret eden Doğa Araştırmaları Derneği Başkanı Erdem, maden şirketlerinin uzatmalarla birlikte ruhsatlarını 49 yıla kadar uzatabildiğine dikkat çekti. Erdem bu sürenin ruhsat sahibi talep ederse Cumhurbaşkanlığı kararıyla daha da uzatılabildiğini vurguladı.
Ruhsat alanı dışının sınırı yok
Erdem “Bu tesisler maddede geçici olarak tanımlansa da etkileri yönünden tamamı kalıcı ve geri dönüşü olmayacak tahribat ve zararlara neden olabilecek tesislerdir. Diğer önemli konu teklifte ruhsat alanı dışı ile ilgili herhangi mesafe tanımlanmamıştır. Ruhsat alanı dışındaki sınır 300 m’mi, 5 km’mi, sonsuz mu? Keyfi uygulamalara meydan verebilecek belirsizliktedir” dedi.
Bu tesis ve yapıların, orman alanlarında, tarım ve mera alanlarında, bölgenin yüzeysel ve yeraltı su kaynaklarında, sulak alanlarında geri dönüşü olmayacak tahribat ve zararlara neden olabileceğini ve bölgede yaşayan insanlar da dahil tüm canlı yaşamı tehdit edeceğini ifade eden Erdem ülkesini seven herkesin bu düzenlemeye karşı çıkması gerektiğini söyledi. Erdem “Umarım bu fark edilir ve bu maddeyi geri çekerler” dedi.
'Madde 6'dan vazgeç'
Öte yandan ormanları, meraları, tarım alanlarını ve kıyıları liçleme, siyanür havuzu, patlayıcı madde depoları gibi maden tesislerine açacak olan bu düzenlemeye karşı bugün sosyal medyada #Madde6yıGeriÇek ve #Madde6danVazgeç etiketiyle bir eylem düzenleniyor.
Komisyon Başkanı'ndan itiraf: Şirketler istedi
Teklifin görüşüldüğü Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı AKP Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş düzenleme için şirketlerin istekte bulunduğunu itiraf etmişti. Elitaş DW Türkçe’ye verdiği demeçte "Şirketler istedi, MAPEG (Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü) düzenledi, getirdi o maddeyi. Diyelim ki genel kurulda bir öneri geldi. Ne yapacağız o zaman. 'Durun bir dakika, sivil toplum örgütleriyle görüşmedik, genel kurula ara verelim, onlardan bir görüş alalım, sonra yapalım…' Böyle bir şey denilmez. Yani o zaman parlamentoyu bırakıp sivil toplum örgütlerine vermemiz lazım. Milletvekillerinin iradesi var. Milletvekilleri sadece görüş alır, o görüş doğrultusunda yapar" diye konuşmuştu.