Uluslararası aşı geliştirme vakfı Salgın Hazırlık Yenilikleri Koalisyonu'nun (CEPI) başkanı Jane Halton, koronavirüse karşı aşı geliştirecek ülkenin aşının yerel dağıtımına öncelik verebileceği ve bunun bir tür "aşı milliyetçiliğine" yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu.
The Guardian'da yer alan habere göre, bir dönem Avustralya'nın Sağlık Bakanı ve Maliye Bakanı görevlerini de yapmış olan Halton, Ulusal Basın Kulübü'nde gazetecilere yaptığı açıklamada, Covid-19'a karşı aşı geliştirmenin imkan dahilinde olduğunu, aşıyı geliştirmeye çalışanların yüzde 94'ünün başarısız olmuş olmasına karşın dünya çapında 130 grubun aşı çalışmalarına devam ettiğini kaydetti.
7 farklı aşı kategorisinin ve "diğer" kategorisindeki 20 aşı adayının deneme aşamasında olduğunu belirten Halton, bilim insanlarının azami düzeyde sonuç elde etmek için başarılı çalışmalar yürüttüğünü söyledi.
CEPİ'nin onayladığı 10 aşı adayının Temmuz ayına kadar insanlar üzerinde denenmesi bekleniyor.
'Salgına karşı birlik aşının bulunmasının ardından da korunmalı'
Halton, aşının bulunması durumunda, "aşı milliyetçiliği"ni engellemek adına üretilen aşıların küresel dağıtımının sağlanması gerektiğini vurguladı.
Halton, "Aşı, işe geri dönme, küresel ticaret ve turizm için kritik konumda. Aşı milliyetçiliğinin olması ve bir ülkenin diğer ülkeleri yok sayarak önce kendisine öncelik vermesi durumunda, herkes mağdur olmaya devam edecek" diye konuştu.
Halton, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ), aşı için "öncelik verilecekler" listesi hazırlamaya devam ettiğini, söz konusu listenin başında salgına ilk müdahale eden sağlık çalışanları, yaşlılar ve bağışıklığı tehlikede olanlar olduğunu kaydetti.
Aşının dağıtımı konusunda ortak çalışmanın önemli olduğuna dikkat çeken Halton, "Bir ülke, aşıyı geliştirmesinin ve ihtiyacı olan yurttaşlarına hizmet sunmasının ardından, dünyada aşıya ihtiyacı olan insanlara da ne kadar dağıtımın yapılacağını hesap etmeli" dedi.
Halton, "Şu anda birlik içindeyiz. Ancak, aşıya sahip olduğumuz anda birlik içinde olamayacağımıza dair endişelerim var" açıklamasında bulundu.
Aynı zamanda 3 yıl DSÖ yönetiminde görev yapmış olan Halton, Çin'in, salgına ilişkin yöneltilen suçlamalardan kaynaklı endişelerini anladığını, ancak "gelecekte önlem almak" adına virüsün zoonotik (hayvandan bulaşan hastalık) kökenine ilişkin inceleme önerilerini desteklediğini söyledi.
'Avustralya rehavete kapılmamalı'
Dünyada "her şey yoluna giriyor" algısının, sosyal mesafe kurallarına uyulmasının azalmasına neden olacağına dikkat çeken Halton, bunun yaşlılar ve bağışıklığı tehlikede olanlar için "gerekten kötü" sonuçlara yol açacağı konusunda uyarıda bulundu. Aynı zamanda Avustralya Ulusal Covid-19 Koordinasyon Komisyonu üyesi olan Halton, virüs tedbirlerinin gevşetildiği Avustralya'da halkın rehavete kapılmaması gerektiğinin altını çizdi.
Avustralya eyalet yönetimlerinin "hava sızdırmaz ortamda" çalışmadığını vurgulayan Halton, eyaletlerin sıkı sınır kontrol uygulamalarını kaldırmak konusunda hevesli olmasını anladığını, ancak mevcut kontrollerin risk yönetimi için yeterli olmadığını belirtti.
Halton, ülkede ekonominin yeniden canlanması çalışmalarına ilişkin komisyonun daha büyük rol üstleneceğini sözlerine ekledi.