İstanbul Gayrettepe’deki Masquerade adlı gece kulübü tadilattayken çıkan yangında 29 işçi yaşamını yitirdi.
Mekanın itfaiyeden yangın raporunu en son 2006 yılında aldığı, Beşiktaş Belediyesi'nin mekana verdiği son işletme ruhsatlarında itfaiye raporunun olmadığı, 1500 kişi kapasiteli kulüpte en az 4 çıkış kapısı olması gerekirken yalnızca 2 çıkış olduğu, bunlardan birinin de mal giriş-çıkışı için kullanıldığını ortaya çıktı.
Ortaya çıkan son bilgiler işçilerin içeride nasıl sıkıştıklarını ve kaçacak yer bulamadıklarını ortaya koyuyor.
Buna göre yangın mal girişinin yapıldığı kapıya yakın bir yerde kaynak yapılırken başladı. İşçiler tek kaçış noktası olan bu kapıya duvarlardaki çok yanıcı olan ses yalıtım malzemelerinin de tutuşmasıyla oluşan alev koridoru yüzünden yönelemedi. Üstelik bu kapının önünde de o sırada bir araç mal indirmek için park etmişti ve patlama sonucu burası bir enkaza dönmüştü.
Mekanın ana giriş kapısınınsa tadilat sırasında kilitli olduğu ortaya çıktı. Yani işçiler elektriklerin de kesilmesinin ardından mekanı saran dumanın içinde bu kapıya yönelip dar merdivenlerden çıkarak ulaşabilseler bile dışarı çıkamayacaklardı.
Mekanın yangın söndürme sisteminin tadilat sırasında su tesisatına bağlı olmadığı için çalışmaz durumda olduğu da ortaya çıkan bilgiler arasında.
Bu bilgiler mekanın çalışır vaziyetteyken dahi yangınla ilgili tedbirler açısından gerekli şartları taşımadığını yansıtıyor. Öte yandan mekandaki tadilat sırasında hiçbir iş güvenliği önleminin de alınmadığı olayın bir başka boyutu.
Yangının başladığı anlara ilişkin görüntülerde bir işçinin bir kovayla müdahaleye çalıştığı görüntüler güvenlik kamerasına yansımıştı. Görüntülerde işçilerin üzerlerinde hiçbir koruyucu malzeme olmadan çalıştırıldıkları da görülüyor.
TÜYAK Başkan Vekili: Basit önlemler alınsaydı bu yangını duymazdık bile
Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı (TÜYAK) Başkan Vekili Taner Kaboğlu’na göre tadilat işlemleri sırasında alınması gereken basit önlemler alınsaydı bile bu yangın bir felakete dönüşmeden anında müdahaleyle söndürülebilirdi.
Türkiye’de yangın yönetmeliğinde binaların tadilat, yenileme, revizyon gibi işleri yapılırken alınacak önlemler konusunda bir eksiklik olduğunu belirten Kaboğlu şunları söyledi:
“Normalde burada bu tadilat işi başlarken ‘yangın çıksa ne olmalı’, ‘sıcak işlem yapılırken yanımızda tüp bulundurmalıyız’, ‘yangın battaniyesi bulundurmalıyız’, ‘yangına kim müdahale edecek, kim kaçacak’, bunların hepsinin ortaya konması ve ona göre işlemin başlaması lazım. Ama bizim yönetmeliğimizde bu konular açıkça yazılmadığı için ne yazık ki kişilerin inisiyatifine kalıyor bu. Çok büyük zafiyetlerle karşılaşıyoruz ve belirli aralıklarla bu tür felaketleri de duyabiliyoruz.”
Yönetmeliğe göre bin kişinin üzerinde insanın bulunduğu yerde en az 4 çıkışın olması gerektiğinin altını çizen Kaboğlu “Bu da yetmiyor mesafe sınırları da var. Belli bir mesafeyi aşamamanız gerekiyor o çıkışa ulaşmak için” dedi.
'Ses izolasyon malzemelerinin hepsi aşırı yanıcı, zehirli gaz çıkarıyor'
Son dönemde müşteri profili değişen mekanda nargile için yanıcı malzemelerin ve yüksek alkollü içkilerin gerekli önlemler alınmadan stoklanması, sahnede sis efekti benzeri şov amaçlı kullanım için yanıcı madde içeren tüpler de yangının büyümesine davetiye çıkarmıştı.
Kaboğlu ayrıca ses yalıtım malzemelerinin aşırı yanıcı olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:
“Ses izolasyonu çok ciddi sorun. Özellikle bu yaştaki bir tesiste, eskiden yapılmış ses izolasyon malzemelerinin hepsi aşırı yanıcı. Yangın konusunda daha dirençli ses yalıtım malzemeleri son yıllarda Türkiye’de kullanılmaya başlandı. Bunlar değiştirilmiş mi bilmiyoruz. Yanıcı olmanın yanında onlar zehirli gaz da çıkarıyor. Orada hayatını kaybedenler zehirlenerek de ölmüş olabilirler. Bu sonuçlar kaçınılmaz.”
TÜYAK Başkan Vekili Kaboğlu “Sonuç olarak tadilat sırasında basit tedbirler alınsaydı hiçbirimizin haberi olmazdı böyle bir yangın olduğundan. Anında müdahale edilip söndürülürdü. Zaten böyle çok yangın da çıkıyor, hiçbirimizin haberi olmuyor, gerekli tedbiri aldığınız zaman çünkü çok çabuk bir şekilde söndürebiliyorsunuz” diyor.
Yangına karşı denetimlerin ancak bu tür felaketler gerçekleştikten sonra yapıldığına dikkat çeken Kaboğlu, “Biliyorsunuz Adana Aladağ'da bir yurt yangını yaşandı, 11 evladımız hayatını kaybetti. Ondan sonra Türkiye çapında bütün yurtlar dolaşıldı. MEB bu konuda bir yeni yönerge yayınladı. Felaketler olduktan sonra biraz biz bu işlere önem verebiliyoruz. İnşallah ders alır, gerekli mevzuatı, denetleme meselesini çıkartırız” diye ekliyor.
Beşiktaş Belediyesi bu ruhsatları nasıl verdi?
Öte yandan gazeteci Cengiz Erdinç sosyal medyadan yaptığı paylaşımda Beşiktaş Belediyesi'nin bu mekana farklı tarihlerde farklı vasıf ve metrekarelerde ruhsat verdiğini, verilen ruhsatlarda güncel itfaiye raporu olmadığının belgelerini paylaştı.
Buna göre mekana 1989-2020 yılları arasında 6 ayrı ruhsat düzenlendiği, verilen ruhsatlarda metrekarelerin birbiriyle uyuşmadığı öğrenildi.
Yangın bakımından inceleme raporununsa sadece 2006 yılında 750 metrekareye göre verildiği görülüyor.
Beşiktaş Belediyesi’nin mekana son olarak 2018 yılında verdiği 1525 metrekare ruhsat ve 2020 yılında verdiği 500 metrekare ek ruhsat için ise herhangi bir yangın raporu alınmadığı ortaya çıktı.
2007 yılından sonra yapılan mevzuat değişiklikleriyle işyeri ruhsatlarında kritik öneme sahip olan itfaiye raporunun Masquerade adlı mekan için gözardı edildiği görülüyor. Mekana ait tek yangın raporunun ise 2007 yılındaki mevzuat değişikliğinden önce 2006 yılında 750 metrekareye göre verildiği ortaya çıktı.
Beşiktaş Belediyesi’nin söz konusu mekana, 2007 yılından itibaren verdiği 5 ayrı ruhsatın hiçbirinde güncel itfaiye raporu olmadığı öğrenildi.
Erdinç'in X hesabından yaptığı paylaşıma göre Masquerade'nin sahibi 2018'de kurulan Three Brothers Turizm Organizasyon şirketi. Mevcut ortakları Bahadır Tansuk ve Fatma Dörtgül. Bahadır Tansuk 2022 yılında yapılan Sarallar operasyonunda gözaltına alınıp serbest kalan isimlerden. Daha önce de Savio Turizm şirketinin sahibi olduğu gece kulübü en son 2006 yılında İBB İtfaiye Destek Hizmetleri Müdürü Şükrü Öztürk'ün imzasını taşıyan yangın raporuna sahip. 2018 yılında Beşiktaş Belediye Başkan Yardımcısı Yasemin Saral'ın imzasını taşıyan çalışma ruhsatı alan diskotek, son olarak yine 2020 yılında Beşiktaş Belediye Başkan Yardımcısı Ali Rıza Yılmaz imzasını taşıyan ruhsata sahip. Ancak bu son iki ruhsatta da olması gereken "İtfaiye Raporu" yok. Ali Rıza Yılmaz'ın halen Beşiktaş Belediyesi'nin başkan yardımcısı olduğuna dikkat çeken Erdinç "soruşturmanın tarafsızca yürütülmesi için açığa alınması gerekir" diyor.
