Türkiye'de sağlık sistemi, son yıllarda AKP politikalarıyla insan merkezli olmaktan epey uzaklaşmış durumda. Son yapılan düzenlemeye göre her hastaya 2 dakika ayıracak şekilde planlanan randevu sistemine sağlık emekçilerinden tepki geldi.
Sağlık sistemi piyasalaşması, özellikle AKP'li yıllarda uygulanan dönüşüm yasalarıyla birlikte, özel sektörün sağlık hizmetlerinde daha büyük bir rol almasına yol açtı. Bu durum, sağlık hizmetlerinin daha pahalı ve daha az erişilebilir hale gelmesine neden oldu.
Hastaya ayrılan süre giderek azaltılıyor
Özellikle hastaların randevu süreleri ile ilgili sorunlar dikkat çekici bir boyut alırken, sağlık sisteminde yapılan değişikliklerin ardından, hastaların randevu süreleri kısalarak, bazı durumlarda sadece 2 dakika ile sınırlı hale gelmesi ise tepkilere neden oldu. Bu durumun, hem hastaların sağlık sorunlarını yeterince anlatmalarına engel olmasına hem de doktorların hastalarına gerekli ilgiyi ve zamanı ayırmasına olanak sunmamasına itiraz eden sağlık emekçilerinin, sağlık sorunlarının ve süreçlerinin performans ile ölçülmesine karşı çıkıyor.
Bugün Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi tarafından yapılan basın açıklamasında konuya dikkat çekilirken, ilgili düzenlemenin yaratabileceği sorunlar gündeme getirildi.
2003 yılında uygulamaya konulan “Sağlıkta Dönüşüm Projesi”nin artık sağlık hizmetlerini çökme noktasına getirdiği ifade edilirken, hem sağlık hizmeti alanlar için hem de sağlık hizmeti sunanlar için gelinen durumun artık tam bir sağlıksızlık haline dönüştüğüne dikkat çekildi.
'Her yıl artan hasta ve hastalık sayısı ile övünülüyor'
Sağlık Bakanının her yıl artan hasta ve hastalık sayısı ile övündüğü belirtilen açıklamada, hekime veya sağlık birimine başvuru oranında Avrupa, acile başvuru oranında ise dünya birincisi olduğumuz ifade edildi:
"Sağlık Bakanı tarafından 2023 yılında poliklinik sayısı 850 milyon, acile başvuru sayısı 150 milyon olarak açıklanmıştır. Poliklinik sayıları açısından bakıldığında OECD ülkeleri arasında bir kişinin bir yılda hekim veya bir sağlık birimine başvuru yani randevu oranı 10 olarak belirtilmiştir. Bu, OECD ülkeleri arasında en yüksek oranlardan biridir. Acil servise başvuru oranlarına baktığımızda dünyada nüfusundan daha fazla acile başvuran ülke yoktur. Yani hekime veya sağlık birimine başvuru oranında Avrupa, acile başvuru oranında ise dünya birincisiyiz. Koruyucu sağlık temelinde kurulacak bir sağlık sistemiyle hasta sayısını azaltarak randevu sorununu çözmek yerine her yıl artan hasta ve hastalık sayısı ile övünen Sağlık Bakanı, aslında bu durumun övünülecek bir durum değil istifa edilecek bir durum olduğunu anlayamamaktadır."
MHRS ile mevcut hali de yeterli olmayan 10 dakikaya bir randevu veren sistemde muayene süresinin önce 5 dakikaya indirildiği ancak bu sürelerin bazı hastanelerde 2-3 dakikaya indirilmeye çalışıldığı hatırlatılırken, atılması planlanan adımlarla mevcut sağlık sisteminin daha da kötüleşeceği, sağlığın bir hak olmaktan çıkarılacağı dile getirildi.
'Dünyada 24 saat poliklinik hizmeti veren başka bir ülke var mı?'
"Kendi vatandaşına aylar sonraya randevu veren bir sistem için cumhurbaşkanı seçimlerde 'Türkiye dünyada sağlık merkezi haline gelmiştir' diyebilmiştir" denilen açıklamada şu sorular soruldu:
- Ankara Bilkent Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde vardiya sistemine geçilerek her gün 24 saat hasta randevusu verilerek hasta bakılacağını bilgisi doğru mudur?
- Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi’nde randevu aralıklarının sıklaştığı, 2 dakikada bir randevu verildiği doğru mudur?
- Sağlık Bakanı kendi özel hastanelerinde hastalar kaç dakika muayene edilmekte, hastalara kaç dakikaya bir randevu verilmektedir?
- Dünyada 24 saat poliklinik sağlık hizmeti veren başka bir ülke var mıdır?
- Dünyada ülkelerin bir yılda nüfuslarına göre acile başvuru oranları nasıldır?
'Bu dayatmayı kabul etmeyeceğiz'
İstanbul Tabip Odası'nın açıklamasındaysa "Sağlık 2 Dakikaya Sığmaz!" denilerek, "2 dakikalık muayene dayatmasının da sonuna kadar karşısındayız, bu dayatmayı kabul etmeyeceğiz. Nitelikli sağlık hizmeti talebimizde ısrarcıyız ve hastalarımıza şifa vereceğimiz şartlarda hekimlik yapmak istiyoruz. Sağlık çalışanları köle, hastalar müşteri değildir. Buradayız! Emeğimize, mesleğimize sahip çıkıyor bizlerin yok sayıldığı her türlü uygulamaya itiraz ediyoruz!" ifadelerine yer verildi.
