“Normalleşme” süreci adliyelerde de oldukça hızlı başladı. Salgının ilk dalgasında birçok adliyeden vaka haberleri gelirken, alınan tedbirler kapsamında durdurulan duruşmalar önceki gün kaldığı yerden devam etti.
Süreç içinde biriken dosyalarla birlikte ülke genelindeki tüm adliyelerde büyük bir doluluk yaşandı, avukatlar ve yurttaşlar duruma isyan etti.
Özel olarak kira anlaşmazlıkları ve icra dosyalarında büyük bir artış yaşandığı belirtilirken, adliyelerdeki durumu Ankara, İstanbul ve İzmir’deki avukatlara sorduk.
‘Normalin üç-dört katı yoğunluk vardı'
İstanbul’da adliyelerin açıldığı gün Çağlayan Adliyesi’ne gitmek durumunda kalan bir avukat, gördüğü tabloyu şu şekilde anlattı:
“Çok erken saatlerden itibaren adliyelerde, normalin 3-4 katı bir kalabalık oldu ve herkes herhangi bir sosyal mesafe olmadan dakikalarca adliyeye girmeye çalıştı. Girerken herkesin ateşi ölçüldü, ellerine dezenfektan sıkıldı, kişilerin maskeli olup olmadığı kontrol edildi. Ancak kalabalığın oluşturduğu kuyruk ve mesafesiz uzun sürede bir arada bulunulması düşünüldüğünde virüsün yayılmaması imkansız. Avukatlar olarak adliyeye girerken ve adliye içerisinde neredeyse 100 insanla zorunlu temas içinde oluyorsunuz, üstelik adli personel-hakim savcı-memurlar tüm gün boyunca yüzlerce insanla ilişki içinde. Her bir icra dairesinde de eski dosyalarla birlikte 60 bine yakın dosya olduğu düşünüldüğünde icraya gitmek zorunda kalan avukatların ve orada çalışan memurların somut, yakın ve ciddi şekilde canları tehlike içinde. Açıkçası Hakim-Savcı-Memur-Adliye Personeli ve avukatı yani herkes adliyede gergindi. Kimileri aşırı umursamazdı, kimileri ise haliyle canları hakkında endişe içindeydi. Dün (çarşamba) görece daha az kalabalık olsa da salı ve perşembe günlerinde adli tatilin başlayacağı 20 Temmuz'a kadar kalabalığın azalmayacağı aşikar. Kuşkusuz adliyelerde en çok vakit geçirenler, adliyeye gitmek zorunda kalan işçi avukatlardır. Her yerde olduğu gibi virüs en çok işçi sınıfı üzerinde etkisini gösterdi."
Ankara’da yoğunluk icra dairelerinde
Ankara’daki adliyelerde durum İstanbul’dakinden biraz daha sakin olsa da buralarda da normal zamanlara göre daha fazla yoğunluk yaşandığı belirtiliyor. Adliyelerin yeniden açılması sonrası Ankara’daki adliyelerde bulunan bir avukat durumu şöyle özetledi:
Burada adliyelerin parçalı yapısı dolayısıyla sanıyorum İstanbul’daki kadar büyük bir yığılma yaşanmadı. Ancak yoğunluk olan yerler burada da vardı, bunların başında da icra daireleri geliyor. Salgın sonrası özellikle icra dairelerinde bir yoğunluk yaşanıyor burada. Diğer yerlerde de normalden fazla yoğunluk yaşanan adliyeler bulunuyordu.
İzmir'de de durum aynı...
İzmir'deki adliyelerde de "normalleşmeyle" birlikte normal dışı bir yoğunluk yaşandı, alınan önlemler yetersiz kaldı, sosyal mesafe hayal oldu. Adliyedeki durumu aktaran bir avukat, şu ifadeleri kullandı:
*Birçok yerde olduğu gibi, İzmir adliyesinde de "normalleşme"ye hazır olunmadığı, tedbirlerin yetersiz kaldığı görüldü.
*Sabahın ilk saatlerinde yığılan kalabalık nedeniyle izdihamı andıran bir yoğunluk oluştu. Özel güvenlik ve polis gelenleri sıraya koymakta zorlandı.
* Girişte yalnızca ateş ölçümü yapılabildi.
* Adliye içerisinde PTT, önbüro, tevzi ve veznenin olduğu kısım ayrıca korumaya alınarak metrekareye tek kişi alacak şekilde sınırlı insanın girmesine izin verildi.
* 5 metre arayla dezenfektan bulundurulması planlanmışsa da kimi yerde dezenfektanın erken tükendiği görüldü.
* Duruşma salonunun önünde duruşma saatlerinin sarkması nedeniyle yığılma oluştu. Maske kullanımı havasız ortamı daha da zorlaştırdı.
* Karşıyaka adliyesi iş mahkemeleri ek binasında ise duruşma salonlarındaki alanın dar olması nedeniyle sıra geldikçe alınmak üzere avukat ve vatandaşlar dışarıda tutuldu.
* İcra müdürlükleri ise, onca tedbire rağmen kalabalık olması önlenemedi. Pek çok işlem istenen düzeyde yapılamadı.