Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Van Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Abdullah Zeydan'ın memnu hakları, Adalet Bakanlığı'nın cuma günü mesai bitimine 5 dakika kala yaptığı itiraz ile geri alındı.
DEM Parti'nin açıklamasına göre 29 Mart 2024 Cuma günü mesai bitimine beş dakika Adalet Bakanlığı idari bir karar ve yazıyla, 2022 yılında memnu haklarını alan ve tüm yasal denetimlerden geçen Zeydan’ın memnu haklarına itiraz etti.
Mahkeme aynı gün kesinleşmiş memnu hak kararını geri aldı ve memnu hak talebini reddetti. Karar henüz kesinleşmeden, itiraz ve temyiz hakkı kullanılmadan da YSK'ye bildirimde bulundu. YSK daha önce Zeydan'ın adaylığını onaylamıştı.
DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, Adalet Bakanlığı'nın Van Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Abdullah Zeydan'ın memnu haklarının geri alınması için yaptığı itiraz hakkında konuştu. Van halkının iradesinin gasp edilmesine izin vermeyeceklerini belirten Doğan, partinin seçimden sonraki ilk MYK toplantısının yarın Van'da yapılacağını söyledi.
Daha önce de kayyım atanmıştı
Kayyım atanan büyükşehir belediyelerinden bir diğeri de Van olmuştu. 2019'da Bedia Özgökçe Ertan ile belediyeyi kazanan HDP, aradan geçen süre zarfında belediyeye atanan kayyım nedeniyle yönetimi kaybetmişti.
2024 yılı yerel seçimlerinde Van merkez başta olmak üzere tüm ilçe belediyelerinde DEM Parti başarı yakaladı. Van'da DEM Parti'nin adayı olan Abdullah Zeydan'ın adaylığı ilk açıklandığında kentte ilk süreçte bir memnuniyetsizlik dile getirilmişti. Yerel basına ve kamuoyuna yansıyan haberlerde daha önce Hakkari Milletvekili olan ve Hakkarili Zeydan'ın yerine Vanlı bir adayın tercih edilmesinin daha doğru olacağı ifade ediliyordu. Ancak bu tartışmaların seçim sonuçlarına yansımadığı ve DEM Parti seçmeninin Zeydan'ı tercih ederek yeniden belediyeyi kazandığı görülüyor.
Van, DEM Parti'nin birçok ilçede rakibi olan AKP'ye büyük bir farkla seçimleri kazandığı ve tüm ilçelerini aldığı tek il oldu.
Memnu hakkı nedir?
Memnu haklar, diğer bir deyişle yasaklanmış haklar, kişinin ceza mahkumiyeti nedeniyle, ceza kanununun dışında farklı kanunlardan kaynaklanan mahrum edildiği haklardır. Memnu hakların iadesi ise, bu hakları geri almak için düzenlenen bir ceza hukuku kurumudur.
Van Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkan adayı Abdullah Zeydan'ın daha önce aldığı mahkumiyetten doğan yasal kısıtı seçim öncesinde kalkmış, YSK Zeydan'ın adaylığını kabul etmişti.
Ancak son yapılan açıklamaya göre ise Adalet Bakanlığı'nın itirazı üzerine Van Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkan adayı Abdullah Zeydan'ın memnu hakkının iadesi kararının hiçe sayıldığı ifade edildi.
Van'da mazbatanın kaybeden AKP'li adaya verilmesine karar verildi
Van seçiminde yaklaşık 30 puan farkla ikinci sırada yer alan AKP, Van İl Seçim Kurulu'na mazbatanın kendi adaylarına verilmesi talebinde bulundu.
AKP'nin talebi oy çokluğu ile kabul edildi. Böylece mazbata, seçimde ikinci olan parti AKP’ye verilmesine karar verildi.
DEM Parti'den tepki
DEM Parti, Van İl Seçim Kurulu’nun mazbatayı AKP adayına verme kararına tepki gösterdi.
Partiden yapılan açıklamada, "Van İl Seçim Kurulu’nun oy çokluğu ile partimizin büyük bir farkla kazandığı Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı için mazbatayı AKP adayına verme kararını reddediyoruz. Bu karar iktidarın müdahalesi ile başlatılan siyasi darbe sürecinin devamıdır" denildi.
"Ayarlanmış Van İl Seçim Kurulu üyelerinin oy çokluğu ile verdiği karar hukuksuzdur, gayri meşrudur, halk iradesini tanımama kararıdır" denilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Avukatlarımız karara itiraz etti. Yüksek Seçim Kurulu’nu bu hukuksuzluğa son vermeye ve halkımızın iradesini tanımaya çağırıyoruz. Partimiz, üyelerimiz, halkımız ayaktadır ve bu hukuksuzluk giderilene kadar meşru ve demokratik tepkimiz devam edecektir."
DEM Eş Genel Başkanlarından açıklama
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, karara ilişkin açıklamalarda bulundu. Karara tepki gösteren Bakırhan, "Adalet Bakanlığı eliyle birlikte bu irade gasbedilmeye çalışılmıştır. Bu hile değil de nedir? Kürt iradesine düşmanlıktan bir an önce vazgeçilmesi gerektiğini tekrar ediyoruz. Yeter! İki dönem kayyum atadınız, bölge halkının iradesini gasp ettiniz. Van halkının iradesine sahip çıkacağız" ifadelerini kullandı.
Bakırhan'dan sonra konuşan DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları, "Erdoğan çıktı bu seçim hezimetinden sonra 'Halkın iradesine saygı duyacağız' demiştir. Öyle anlaşılıyor ki bu hak Kürt olunca bu iradeye saygı göstermeyeceklerini Adalet Bakanlığı eliyle başlattıkları bu süreçte bir kez daha gördük" diye konuştu.
"Bu, bir siyasi darbedir" diyen Hatimoğulları, "İktidar bir hezimet yaşamıştır bu seçimlerde. Bu hezimetin intikamını DEM Partililerden almaya kalkışırsa büyük yanılır" ifadelerini kullandı.
Hatimoğulları, şöyle devam etti: "Bizler itirazlarımızı gerçekleştiriyoruz. Bu itirazın hukuk çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini paylaşıyoruz.
Zeydan’ın memnu hakların iadesinin iptalini protesto eden vatandaşlara polis müdahalesi
Van’da DEM Parti’nin çağrısı üzerine toplanmaya başlayan kalabalığa polis müdahale etti. Kalabalığın üzerine TOMA’larla su sıkılırken bazı vatandaşlar plastik mermilerle vuruldu.
Van’da Abdullah Zeydan’ın memnu haklarının alınması ardından DEM Parti vatandaşları Van Belediyesi önünde toplanmaya çağırdı. DEM Parti’nin çağrısıyla toplanmaya başlayan kalabalık polisin müdahalesiyle karşılaştı.
Polisin sert müdahalesiyle karşılaşan vatandaşlar “Direne direne kazanacağız” sloganları attı.
Abdullah Zeydan'dan ilk açıklama: AKP'li aday hangi yüzle o koltuğa oturacak?
Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminde mazbatanın AKP'li adaya verilmesine ilişkin kararına tepkiler sürerken seçimi kazanan Abdullah Zeydan da açıklamalarda bulundu.
Sürecin henüz kesinleşmediğini ve karara itiraz edeceklerini belirten Zeydan, "Süreç kesinleşmedi. Mazbatanın AKP'li adaya verilme kararı kesin değil. İl seçim kurulu, mahkeme başkanının itirazına rağmen diğer 2 üye kararıyla bu yönde karar aldı ama bizim 3 gün içinde YSK'ye itiraz etme hakkımız var" diye konuştu.
Gazete Duvar'a açıklamalarda bulunan Zeydan, adaylık sürecini ise şöyle anlattı:
"Yerel seçimler öncesi bütün mahkeme kayıtlarını ve adli sicil kaydımı sundum. İl seçim kurulu da adaylığımı kabul etti, kimse itiraz da etmedi. Kesinleşen listeler de askıya çıktı, seçilme hakkımın olduğuna hükmetti ve pusulaya da ismim yazıldı.
Bunu biz UYAP'a yüklendikten sonra öğrendik. Cuma günü 16.55'te Diyarbakır Başsavcılığı memnu haklarımı iade eden mahkemeye, 'Kararı bana bildirmemişsin, bu kararı bildir' diyor. Bu tamamen hukuka aykırı.
AKP, bu bilgiyi bilerek pazar akşamı mazbatanın kendilerine verilmesini istiyor. Böyle bir tuzakla yüz yüze kaldık. AKP'nin talebini diğer 2 üye kabul ediyor mahkeme başkanının şerhine rağmen ama bizim itirazımız var. Bunu vicdanı olan hiç kimse, demokrasi ve adaletten yana hiç kimse kabul etmez. Van halkı da kabul etmiyor ve iradesine sahip çıkıyor. Bizim neredeyse 3 katı oy aldığımız aday hangi yüzle o koltuğa oturacak?"
Van seçimi oranları
31 Mart yerel seçimlerinde Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimini DEM Parti büyük bir farkla kazanmıştı. DEM Parti adayı Abdullah Zeydan yüzde 55.48 oy oranıyla zafer elde etmişti. AKP'nin adayı Abdulahat Arvas ise yüzde 27.15 ile ikinci sırada yer almıştı. DEM Parti ayrıca Van'da 13 ilçenin tamamını kazanmıştı.
