Salgın nedeniyle Devlet Opera ve Balesi (DOB) etkinliklerinin durduğu ve çalışanlarının idari izinli kabul edildiği biliniyor. Öte yandan DOB’da yıllardır personelin önemli bir bölümü ücret hak edişlerini alabilmeleri için günlük olarak imza atması gereken “yevmiyeli” personelden oluşuyordu. Bu yılın başında “yevmiyeli” sanatçı ve teknik personelin çoğu sözleşmeli (657, 4-b) statüsüne geçirildiler. Fakat geçenler güvenceli ve hak ettikleri ücreti alabilecekleri kadroyu (4-a) alamamış oldular, aralarında işten çıkarılanlar oldu ve bazıları “yevmiyeli” olarak çalıştırılmaya devam ediyor.
Haklarını talep etmişlerdi
DOB’da neredeyse her bölümün (Koro, Orkestra, Bale ve Teknik) yarısını oluşturan yevmiyeli çalışanlar, ücret ve haklar konusunda emeklerinin karşılığını alamıyorlardı. Bu şekilde çalıştırıldıkları için “misafir” statüsünde tutulan sanatçılar ve diğer teknik personel geçen yıllarda bir araya gelmiş ve haklarını talep etmişlerdi. 2018 yılında kamuda taşeron şirket işçilerinin kadroya alınması gündeme geldiğinde onlar da kendi taleplerini Bakanlığa ilettiler.
Talep metinlerinde durumlarını şöyle tarif ediyorlardı: “Büyük çoğunluğu konservatuvar ve dengi okullar mezunu olan ve her bir sanat kurumunda ayrı kurallarla çalıştırılıp, ayrı adlandırmalar yapılan kadrosuz sözleşmeli personel sanat kurumlarındaki tek istihdam biçimi olan idari sözleşmelilerle (kadrolularla) aynı sürelerde, aynı koşullarda ve hatta bazen daha fazla çalıştırılmakta; ancak 20 yılı aşkın süredir kendileriyle art arda sözleşme yapılan bu personele kadro hakkı tanınmamaktadır.” Bu gerekçelerle yevmiyeli sanatçılar taşeron yasası kapsamına alınmak istediklerini açıklıyorlardı.
2020 yılı başı itibariyle yevmiyeli çalışanların önemli bir bölümü sözleşmeyi statüye kavuştu ve talepleri kısmen karşılanmış oldu. “Teşekkür” videosunun buna dayanarak çekildiği söylense de “evde kalma” vurgusu öne çıkıyor. Videonun farklı kentlerden sözleşmeliler tarafından çekildiği anlaşılırken DOB çevresinde çok paylaşılmadığı fark edildi. Bazı kaynaklar videonun “Bakanlığın talebi” üzerine çekildiğini ileri sürüyor. Öte yandan meslektaşlarının çektiği videoya tepki gösteren bir opera sanatçısı görüşünü soL ile paylaştı.
Yayınlıyoruz:
'Hakkını almak için mücadele edenlere teşekkür etmeliyiz'
Daha düne kadar sözleşmeli çalışan sanat kurumlarında bazı işçi, emekçi ve sanatçı arkadaşlarım Kültür Bakanlığı’na ve Cumhurbaşkanı’na ‘kadromuzu verdiniz, şu an evimizde oturuyoruz ve sayenizde maaşımızı alıyoruz’ diye teşekkür videosu yayınlamışlar. Ben de teşekkürü bir borç bilerek birkaç madde daha eklemek isterim.
Bizler yıllarca kadro sınavı açılmadan sözleşmeli olarak sömürülen sanatçılarız. Buna sebep olduğunuz ve hâlâ hak ettiğimiz değeri vermediğiniz için ben "teşekkür ederim"… Anayasa’da “Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için gerekli tedbirleri alır” maddesini yerine getirmeyen, kadrosuz güvencesiz yıllardır bizi çalıştıran sizlere ve bağlı kurumlarınıza "teşekkür ederim"…
18 yıllık iktidarın bizlerden topladığı vergilerle halkın kara günleri için saklaması gereken ‘kara gün’ parasını ‘sıfırladığı’ için, üstüne halkından para topladığı için, milyonlarca emekçiye yardım eli uzatmak yerine bir avuç zengini hâlâ desteklemeye devam ettiği için, sosyal devlet anlayışından çok uzak kaldığı ve kapitalizmin en şeytani haline büründüğü için "teşekkür ederim"…
Okuyan, çabalayan, emeğiyle üretip çalışan ve vergisini veren hiç bir vatandaşın (ister işçi olsun ister doktor olsun) sizlere teşekkür borcu yoktur. Dünya genelinde böyle bir virus varken ve çalışmamız zaten uygun değilken evden çalışmak bir haktır. Bırakalım sırtımızdan geçinen zenginler iktidara teşekkür etsinler. Bizler bu zor günlerde hakkını almak için mücadele edenlere teşekkür etmeliyiz. Bu ülkenin sanatçıları olarak evde kalma hakkından halen mahrum bırakılanların da bu hakka kavuşması için onların yanında olmalıyız.