BBC'nin 'Covid'e çare bulundu' goygoyu

BBC, koronavirüs salgınında hastaların hayatını kurtaran ilacın bulunduğunu öne sürdü. Haber 60 yıllık bir ilacın İngiltere'de Covid-19 hastalarında yapılan testleri ve henüz yayımlanmamış sonuçları ile ilgili.

Haber Merkezi

İngiliz yayın kuruluşu BBC, koronavirüs salgınında hastaların hayatını kurtaran ilacın bulunduğunu iddia etti.

"Coronavirus: Dexamethasone proves first life-saving drug" başlığıyla yapılan haberde ucuz ve kolay ulaşılır bir ilacın özellikle solunum yetmezliği yaşayan hastalarda ölüm oranını üçte bir oranında düşürdüğü anlatılıyor.

Habere göre, ilaç Oxford Üniversitesi'nden bir ekip tarafından hastanede tedavi gören 2 bin hastada denendi.

Sonuçlar ilaç verilmeyen 4 bin hastayla karşılaştırıldı. Solunum cihazına bağlı hastalarda ölüm riski yüzde 40'tan yüzde 28'e düştü. Solunum cihazına bağlı olmadan Oksijen desteği alan hastalarda ise bu oran yüzde 25'ten yüzde 20'ye indi.

Haberi var belgesi yok

Konuyla ilgili görüştüğümüz uzmanlar, bu konuda bir klinik test çalışmasının yapılmış olmasının önemli olduğunu ancak yapılmış çalışmanın kabul görmesi ve tedavi protokollerine dahil edilmesi için erken olduğunu düşünüyor.

Oxford Üniversitesi'nde yapıldığı anlatılan çalışmanın sonuçlarının henüz paylaşılmadığını, dolayısıyla mesleki otoritelerin denetim ve değerlendirmesinden henüz geçmediğini belirten uzmanlar, bu tür haberlerin son dönemde "erken yapılmasının" tercih edildiğini, bunun anlaşılır bir tarafı olmakla birlikte kendileri için henüz bir bağlayıcılığının olmadığını söylüyor.

Gerçekten de BBC tarafından dünyaya yayılan haberde geçen araştırma ve sonuçları henüz bilim çevreleriyle paylaşılmış değil.

Yeni de sayılmaz

Türk Toraks Derneği Etik Kurul ve Genel Merkez Danışma Komitesi üyesi Prof. Dr. Abdullah Sayıner, kortizon tedavisine Covid-19'un hafif ve yüksek enflamasyon gözlenen aşamalarında başvurulabildiğini, zaman zaman sonuç alınsa da bağışıklık sistemini baskılayan kortizonun başka enfeksiyonlara yol açabildiğini bu nedenle son salgın döneminde bir tedavi standardı haline gelmediğini belirtirken "meslektaşlarımızın yaptığı çalışma ve alınan sonuç hakkında söylenenler elbette bizi heyecanlandırır ama gerçekten dökümanları incelememiz, bunun için bunların yayınlanması gerekir" diye konuştu.

Sayıner, bu tür test çalışmalarında alınan ilk sonuçlar kadar hastaların takibinin de önemli olduğunu belirtti ve özellikle kortizon tedavisinde hastaların tedavi sonrasındaki gelişimlerinin de önemli olduğunu söyledi.

Mucize ilaç 60 yılını dolduruyor

Medyanın özellikle bilim ve tıp konulu haberlerde yüzeysel basitleştirmelere başvurması sıklıkla rastlanan bir durum. Covid için mucize ilaç Dexamethasone içeriklerinde de yaşanan bu.Dexamethasone'un Covid-19 tedavisinde aldığı sonuç konusunda yapılan bir test çalışmasının büyük değeri var. Yapılan çalışmanın 2000 hasta (ve 4000 hastalık kontrol grubu) ile yapılması da hafife alınmayacak bir büyüklüğe işaret ediyor.Öte yandan çalışmanın neredeyse bir ilacın keşfi olarak sunulması büyük bir çarpıtma içeriyor. 1957 yılında geliştirilmiş olan ve 1961'den beri kullanımda olan Dexamethasone bir "kortikosteroid" türü olarak tanımlanıyor.Yapılan çalışma bu ilacın çok sayıda Covid-19 hastası üzerinde kontrollü olarak denenmesiyle elde edilen sonuçları ortaya koyuyor.

Önemli bir detaysa ilacın Covid-19 tedavisi için "genel geçerliliği" olmamasıyla ilgili. Hastalığın solunum desteğine ihtiyaç duyacak bir aşamasında olmayan hastalar için ilacın etkisiz olduğu (aynı çalışmanın verilerine göre) belirlenmiş.