İran parlamentosu üyeleri, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Yönetim Kurulu tarafından kabul edilen İran kararını kınayarak, kararın Birleşmiş Milletler’e bağlı ajans içindeki ‘‘yapısal ayrımcılığın’’ bir başka örneği olduğunu söyledi.

240 milletvekili tarafından imzalanan ve pazar günü yapılan Meclis Genel Kurulunda başkanlık divanı üyesi Ali Kerimi Firuzcai tarafından okunan açıklamada, UAEA kararının Fransa, Almanya ve İngiltere’nin ‘‘aşırı taleplerini’’ açık bir şekilde ortaya koyduğu belirtildi.

İslam Cumhuriyeti’nin Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’nın gönüllü olarak uyguladığı ve UAEA’nın nükleer tesislerinde tarihindeki en titiz incelemeleri yapmasına izin verdiği hatırlatılan açıklamada, İngiltere, Almanya ve Fransa üçlüsünün ikiyüzlü tutumu kınandı. Bu üç ülkenin İran’la imzalanan nükleer anlaşmaya bağlı olduklarını ve anlaşmanın sürmesi için çaba sarf ettiklerini iddia etmelerine rağmen İran’a karşı hukuksuz bir karar çıkarttıkları vurgulandı. 

İranlı milletvekillerinin ortak açıklamasında UAEA kararı üç Avrupa ülkesinin ‘‘bir kez daha Amerika Birleşik Devletleri ve Siyonist rejimin tuzağına düştüklerini ve ABD’nin İran’a karşı azami baskı uygulama projesinde güç birliği yaparak, uluslararası çok taraflılığa bir darbe daha indirdiklerini açık bir şekilde göstermiştir’’ denildi.

‘ABD ile müzakere kesin olarak yasak’

İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf da Meclis Genel Kurulunda yaptığı konuşmada, UAEA Yönetim Kurulunun İran'daki iki tesise 'giriş izni verilmesi' yönündeki kararını eleştirdi.

İran Meclis Başkanı Galibaf, UAEA'nın bağımsız olduğuna dair kanaat getirilirse bu kurumla müzakere yapılabileceğini dile getirerek "UAEA Yönetim Kurulunun kararı Batı'nın güvenilmez olduğunu bir kere daha ispat etti. ABD ile müzakere kesin olarak yasaktır. Diplomasiye ve müzakereye karşı değiliz fakat ABD ile müzakerenin kesin olarak zararlı olacağına inanıyoruz. AB ile müzakereler de güvenilmez oldukları bilinerek yapılmalıdır" ifadelerini kullandı.

İran’ın yaklaşık son 4 aydır Ajans müfettişlerinin incelemesine açmadığı iki tesise "giriş izni verilmesi" çağrısında bulunan ve Almanya, İngiltere ve Fransa tarafından sunulan karar tasarısı, 19 Haziran'da UAEA Yönetim Kurulunda 2'ye karşılık 25 oyla kabul edilmişti.

Nükleer anlaşma

İran ile BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 2015'te Tahran'ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın göreve gelmesinin ardından Washington, anlaşmadan tek taraflı çekilerek İran'a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı.

Anlaşmanın diğer taraflarından Washington'ı durdurmasını isteyen ancak bunda başarılı olamayan İran, Temmuz 2019'da nükleer anlaşmanın bazı maddelerini, 5 Ocak'ta da anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütlerini askıya aldığını açıklamıştı.

İngiltere, Almanya ve Fransa, 14 Ocak'ta İran'ın nükleer anlaşmadan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle İhtilaf Çözüm Mekanizması'nı işletme kararı almıştı.

Tahran, yaptırımların kalkması ve anlaşmadaki menfaatlerinin korunması halinde yeniden anlaşmaya dönmeye hazır olduğunu bildirmişti.