Salgın günlerinde emekçilere dayatılan sefalet koşullarına her gün yeni örnekler eklenirken, Hatay’da tarım işçilerinin çalışma koşullarına ilişkin dikkat çeken bilgiler ortaya çıktı.
Hatay Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu’nun aldığı karar pes dedirtirken, tarım işçilerine günlük 52 lira ödeneceği, ayrıca yemek verilmeyeceği ve 14 yaş ve üzerindekilerin tarlalarda çalıştırılacağı kararı alındı.
Açlık sınırının altında, sefalet koşullarında bir ücretle işçileri çalıştırma kararında dikkat çeken bir diğer nokta, " tarım işçilerinin örf ve âdete uygun olarak saat 06.30’da işe başlamaları ve akşam 16.30’da işi bırakmaları” koşulu oldu.
Alınan bu karar tepki çekerken, Hatay’da geçtiğimiz yıllarda da benzer uygulamalara imza atıldığı ortaya çıktı.
Asgari ücretin 764, açlık sınırının 878 lira altında...
Hayat pahalılığı her geçen gün artarken, işçilere salgın koşullarında, aşırı sıcaklar altında 30 gün çalışmaları durumunda dahi sadece 1560 lira verilecek.
TÜİK verilerine göre, 52 lira, tarım işçilerinin 2015 yılında aldıkları ortalama günlük ücrete denk düşüyor.
2020 yılında, 2015 yılının ücreti verilirken, üstelik tarım işçilerine yemek dahi verilmeyeceği ilan ediliyor.
Türkiye’de asgari ücret 2324 lirayken, Türk-İş’in açıkladığı verilere göre, Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 2438 liraya yükselmiş durumda.
Yani Hatay’da aşırı sıcaklar altında bir pamuk tarlasında, günde 10 saat ve hiç izin yapmadan 30 gün çalışan bir işçi açlık sınırının 878 lira, asgari ücretin de 764 lira altında bir ücret alacak.
Hatay’da sömürü iki kat fazla
Hatay Ziraat Odaları’nın aldığı bu karar sonrası kentte geçtiğimiz yıllarda tarım işçilerine ödenen miktar da merak konusu oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu, 2019 yılına ilişkin "Tarımsal İşletme İşgücü Ücret Yapısı İstatistikleri”ne göre, ülke genelindeki mevsimlik tarım işçileri ücreti artış göstermiş, kadın işçiler için ortalama 79 lira, erkek işçiler için ise ortalama 94 liraya yükselmişti.
Ancak yine geçtiğimiz yıl Hatay’daki ücretler bu rakamların oldukça altında kalmış, ülke genelindeki en düşük ücretler bu kentte ödenmişti.
Buna göre Hatay’da geçtiğimiz yıl kadın işçiler için 50 lira, erkek işçiler için ise ortalama 61 lira ücret ödenmişti.
Peki, koşullar nasıl?
Salgın öncesinde de oldukça kötü barınma koşulları altında çalıştırılan mevsimlik tarım işçileri, aynı zamanda büyük bir ulaşım ve beslenme sorununa da maruz kalıyor.
Her yıl onlarca mevsimlik tarım işçileri doluşturuldukları küçücük servis araçalarında ve kamyonet kasalarında yaşanan kazalar sonrasında yaşamını yitirirken, oldukça ağır koşullarda ve yüksek sıcak altında yetersiz beslenme ve sağlık sorunlarıyla da karşı karşıya kalıyor.
Bu duruma bir de çadırlarda, tuvalet ve suya erişimleri oldukça kısıtlı ortamlarda çalıştırılmaları ve salgın süreci de eklenince tarım işçilerinin durumu geçtiğmiz yıllardan çok daha zor hale gelmiş durumda.
14 yaşın altındaki çocukların dahil edilmediği TÜİK'in 2019 yılı Çocuk İşgücü Anketi verilerine göre 221 bin çocuk tarım sektöründe çalıştırılıyor. Bu çocukların çoğu bu sağlıksız ve zor koşullarda yaşam mücadelesi verirken, birçok sağlık sorunuyla da erken yaşta baş etmek zorunda kalıyor.
