Çoksesli halk müziğinin öncülerinden, komünist ozan, opera sanatçısı Ruhi Su aramızdan ayrılışının 35. yılında Zincirlikuyu Mezarlığı’ndaki mezarı başında anıldı.

Ruhi Su Kültür ve Sanat Derneği tarafından Pazar günü öğle saatlerinde anıt mezar başında düzenlenen anmaya Ruhi Su Dostlar Korosu, Orhan Aydın, Mehmet Esatoğlu, Haluk Tolga İlhan, Cem Erdost İleri ve Grup Yorum da katıldı.

Ruhi Su'nun eşi Sıdıka Su ve aynı mezarlıkta yatan Dostlar Korosu üyesi Sümeyra Çakır da mezarlarına çiçekler bırakılarak anıldı.

Müziğe ve halka adanmış bir ömür

Mehmet Ruhi Su, 1912 yılında Van'da doğdu. Çocukluğunun büyük bir bölümünü, evlatlık olarak yanlarına verildiği yoksul bir aile ve daha sonra da Adana Öksüzler Yurdu'nda (Darül Eytam) geçirdi. Bir ara İstanbul'da askeri okullarda okudu, ancak müzik sevgisi onu yeni arayışlara itti. 1942'de Ankara Devlet Konservatuvarını`nın Şan bölümünü bitiren Ruhi Su Türk Opera Sanatı'na önemli katkılarda bulundu. Ankara Radyosu'nda on beş günde bir yayınlanan türkü programları (Basbariton Ruhi Su Türküler Söylüyor) düzenledi.

Ruhi Su, sosyalist dünya görüşü nedeniyle 1952-1957 yılları arasında 1951 TKP tevkifatı dolayısı ile hapis yattı. 1960 döneminde 'Basbariton Ruhi Su Türküler Söylüyor' anonsuyla sunulan bir radyo programı yaptı. Bu programlardan birinde söylediği "Serdari Halimiz Böyle N'olacak? Kısa çöp uzundan hakkın alacak" türküsü nedeniyle halkı sınıflara ayırmak yoluyla komünizm propagandası yapmaktan radyodaki işine son verildi. 

1975'te Dostlar Korosu’nu kurdu. 

Geçirdiği rahatsızlık için tutuklu zamanlarında gerekli tedaviye siyasi engellemeler yüzünden izin verilmedi. 20 Eylül 1985’te hayata veda etti.

Ruhi Su'nun oğlu Ilgın Su anmadan sonra soL'a konuştu. Su “Türkiye O’nun çocukluğundan bu zamana hiç değişmedi, bundan sonra da kolay değişeceğini zannetmiyorum. Bundan dolayı dostlarla ve O’nunla birlikte olacağız” ifadesini kullandı.

Türkiye Komünist Gençliği Üyesi Beyza Çelik ise soL'a “Bugün Ruhi Su’yu mezarı başında andık. Kendisi halk ozanlarımızdan biri. Türküleriyle bize tüm Türkiye’yi tanıma fırsatı sunuyor, bunu çok güzel bir şekilde resmetmiş. Türküleriyle bizim önümüzü aydınlatmaya devam ediyor. Geçmişte yaşadığı sıkıntılara dönüp baktığımızda Türkiye gerçekliği ile karşı karşıya kalıyoruz, şu anda da aynı durumdayız. Bu süreç bitmeyecek ve biz varoldukça mücadele devam edecek. Ruhi Su’da mücadelemize meşale tutmaya devam edecek” diye konuştu.

Ruhi Dostlar Korosu’nun genç üyeleri komünist ozanla ilgili yaptıkları konuşmalarda şunları dile getirdiler:

'Ruhi Su bir ansiklopedidir, sayfalarında bu toprakların umudunu anlatır'

Yunus Sezer (Ruhi Su Dostlar Korosu üyesi): “Ben Yunus Sezer 22 yaşında bir gencim. 

Ruhi Su bana göre bir ansiklopedidir. Sayfalarında bu toprakların türküsünü, yaşamını, zorluklarını ve en önemlisi umudunu anlatır tüm insanlığa.

Ben 17 yaşımda keşfettim; saza bile başını eğmeden, göğsünü gere gere türkü söyleyen gürbüz sesin sahibini, sonra hayatını okumadan türkülerini dinledim. Dinlediğim türküler bu toprakların yüzyıllardır süregelen mücadelesini anlattı bana, bu süreç zalimin zulmüne başkaldıran insanların sözleriydi. Köroğlu’nun, Pir Sultan’ın, Dadaloğlu’nu toprağıydı ne de olsa bu topraklar zalimin zulmüne karşı acılarını ve kederlerini saza vuran ozanların topraklarıydı.

Ruhi Su’yu biraz olsun anlatmak için Sabahattin Eyüboğlu’nun ‘Türkülerin İmecesi’ adlı yazısından birkaç cümle paylaşmak istiyorum sizlerle:

‘Bir gür ses, yalın bir söyleyiş ve saygılı bir anlayışla halk türkülerimize bir başka tazelik, bir başka renklilik kazandırıverdi birden, yıllar önce kabukları kırıp öze giden, özle sözü bir eden bu ses, Ruhi Su'nun sesiydi ve gücünü halk sevgisinden, bilgili ve sabırlı bir çabadan alıyordu; çağdaş bir yorumla eski değerlere yeni bir soluk getiriyordu. O gün bugündür bir köşeden, tek başına, sürekli bir çağrı gibi yükselir durmadan bu Türkçe ve insanca ses.’

Ruhi Su, hayatında yaşadığı onca olumsuzluğa rağmen ne umudunu ne de yaşama sevincini hiçbir zaman kaybetmedi ve “ne güzel bir dünya bu iyi ki geldim” dizeleriyle seslendi bizlere; 
İYİ Kİ GELDİN RUHİ SU.”

'Ezgili yürek hocamız yol gösterici bir kimlik'

Nurevşan Kırçiçek (Ruhi Su Dostlar Korosu üyesi): “Ben Nurevşan Kırçiçek 20 yaşında bir öğretmen adayıyım, müzisyenim, hayatımın her döneminde türkülerle iç içe olmama rağmen Ruhi Su ile 13 yaşımda Refik Köksal’ın öğrencisi olduğumda tanıştım.

Aslında o zamanlar farkında değildim fakat Güzel Sanatlar Lisesi yıllarımda Ruhi Su’nun hayatımda ne kadar da önemli bir yeri olduğunu fark etmeye başladım. Korolarda onun türkülerini söyler, konserlere onunla çıkar ve yenilikleriyle başarılar elde ederdik. Ben çok sesli müzik eğitimini de Ruhi Su türkülerinin düzenlemeleriyle tanıdım, öğrendim.

Şunu söyleyebilirim ki onu bilmek ve yaptıklarını inceleyerek müzik yolculuğu içerisinde olmak bana çok şey kattı. Müzikal yapısında, türkülerimizin makamsal yapısına uygun olarak düzenlenen ve türkülerimizi farklı bir yere  taşıyan bu evrensel çokseslilik çalışmaları bu coğrafya için yapılmış önemli çalışmalardır.


Kültürümüzün önemli ozanlarından birisi olan ve türküleriyle insanlığı sarıp sarmalayan ezgili yürek hocamız hayatı boyunca yaşadığı onca acıya, savaşa, zulme ve birçok olumsuzluğa karşın dimdik durarak, sanatına müziğine sımsıkı sarılarak, ve sahip çıkarak biz gençler için yol gösterici bir kimlik sunmuştur.

O güzelim türküleriyle barıştan, kardeşlikten, insandan ve insanlıktan öyle güzel bahsediyor ki nerde bir Ruhi Su türküsü duysanız ruhunuzda o güzelliği ve ferahlığı, yaşadığı o dönemi hissediyorsunuz, ben kendimi onun bir parçası gibi hissediyor ve onu sevgiyle anıyorum.

Metin Altıok’un Ruhi Su’nun ölümünden sonra kaleme aldığı şiiri sizlerle paylaşmak istiyorum: 

RUHİ VE RUHİLER 
Bir çiğ tanesinin yalımından geldiler, ruhi ve ruhiler,
Zindanların Ruhi’si meydanların Ruhi’si sımsıcak gülümsediler,

Günlerin savrulan köpüğünden geldiler, Ruhi ve Ruhiler
Türkülerin Ruhi’si sevdaların Ruhi’si birbirine el verdiler

Bunca zorluklardan geçtiler de geldiler Ruhi ve Ruhiler
Yetimlerin Ruhi’si öksüzlerin Ruhi’si tertemiz giyindiler

Ruhi ve Ruhiler Yoksulların Ruhi’si varsılların Ruhi’si

Gelip birer birer yolunca yordamınca bir safta dizildiler.

Size bugün burada aslında hakim olduğunuz bilgileri değil kendi kalbimizden geçenleri anlatmak için söz aldık. İstedik ki Ruhi Hoca’nın yüreğe nasıl dokunduğunu genç neslinizden duyun, dinleyin. Onur duyduk artar eksilmeyiz hocam buradayız, her yerdeyiz kardeş kardeş atan bu yürekler bizimdir.”

Anma videosu yayınlandı

Öte yandan Ruhi Su’nun 35. ölüm yıldönümü için bir de özel video hazırlandı. Bu yıl pandemi nedeniyle seyircisiz gerçekleştirilen anma konserinin çekimlerinden oluşan video Pazar akşamı Ruhi Su Kültür ve Sanat Derneği’nin sosyal medya hesapları ve YouTube kanalından yayınlandı.

Genco Erkal, Cevat Çapan, Rüştü Asyalı, Müjdat Gezen, Rutkay Aziz, İlyas Salman, Şükrü Erbaş, Melike Demirağ, Sevinç&Ferda Ereren, Enver Aysever, Emin İgüs, Haluk Tolga İlhan, Erdal Güney, Ulaş Özdemir, Ruhi Su Dostlar Korosu, Apolas Lermi, Erdem Oral, Yusuf Başaran, Zeynep Akatlı Altıok ve Ferhan Şensoy'un katılımıyla düzenlenen anmanın videosuna aşağıdaki YouTube linkinden ulaşılabilir.