Salgın günlerinde patronlar için birçok destek paketi çıkaran, yine patronların talebiyle işçilere kısa çalışma ve ücretsiz izin ödeneği adı altında asgari ücretin ve açlık sınırının altında bir ‘maaş’ ödemesi yapan AKP, şimdi de gözünü kıdem tazminatına dikmiş durumda.
Konuya ilişkin ilk adım AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “tamamlayıcı emeklilik sistemi” açıklamasıyla gelmişti.
Emekçilerin büyük tepkisi çeken bu adımın ardından AKP’nin kıdem ve ihbar tazminatına yönelik başka bir saldırı hazırlığı daha olduğu ortaya çıktı.
Yine işaretini Erdoğan’ın verdiği söz konusu hazırlık kapsamında 50 yaş üstü ve 25 yaş altı emekçilerin belirli süreli sözleşmelerle çalıştırılması kolaylaştırılacak, bu sayede patronlar hem kıdem tazminatından hem de ihbar tazminatından kurtulacak.
İş Kanunu’nun 11. maddesinde belirli süreli iş sözleşmesi şu şekilde tanımlanıyor:
“Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir.
Belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir.”
Patronlar istedi, AKP değiştiriyor
Patronlar belirli süreli sözleşmelerin “avantajını” daha fazla kullanmak için bu maddenin kapsamının genişletilmesini talep ediyor.
Yani patronlar “objektif” koşul olmadan, aslında belirsiz süreli iş kapsamına giren işlerde de emekçileri “belirli süreli sözleşme” kapsamında çalıştırmak, bu sayede ihbar ve kıdem gibi “masraflardan” kurtulmak, işçilerin en temel haklarından birini daha fiilen gasp etmek istiyor.
Yine söz konusu düzenlemenin kapsamının genişletilerek dilediğinde “zincirleme sözleşme” yapılmasının önündeki engelin de kaldırılmasını ve bu sözleşmelerin de yine belirli süreli olarak tanınması isteniyor.
AKP’nin onay verdiği bu düzenleme kapsamında 25 yaş altı ve 50 yaş üstü yurttaşlara yönelik sömürü koşulları daha da ağırlaştırılmak isteniyor.
Söz konusu düzenlemeye ilişkin Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu tarafından geçtiğimiz yıl hazırlanan bir raporda, ilk kez yapılacak belirli süreli sözleşmelerde objektif koşulların aranmamas ve iki kez üst üste sözleşme yapılmasına olanak sağlanması istenmişti.
“Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu” ise el yükseltmiş, hükümete kapsamlı bir çalışma hayatı eylem önerisi yaparak en az üç kez üst üste belirli süreli sözleşme yapılmasına olanak sağlanmasını istemişti.
Sadece bu da değil…
AKP’nin tek hazırlığı bu da değil. Gündeme gelen bir diğer düzenlemeye göre, 25 yaşın altındaki gençler, ayda 10 günden az çalışıyorlarsa “ev hizmetlerinde çalışanlar” gibi sadece iş kazası ve meslek kazasına karşı sigortalandırılarak, istihdam edilebilecek.
Yani patronlar, kağıt üzerinde 10 gün çalıştırdıklarını söyledikleri 25 yaş altı emekçiler için sigorta dahi yapmama hakkında sahip olacak.
Patronlara para lazım: İşsizlik Fonu için daha çok kesinti
AKP, patronların yağmasına açtığı İşsizlik Fonu’nun suyunu çekmesi nedeniyle fona yeniden kaynak yaratma arayışında. Fondan milyarlarca lirayı patronların cebine aktaran AKP, şimdi patronların ödediği pirimi kağıt üzerinde 2 puan artıracağını, fondaki patron payının 117 liraya çıkacağını söylüyor.
Bu kesintinin yapılıp yapılmayacağı bilinmezken, fondaki işçi kesintisi ise 1 puandan 2 puana çıkarılacak, işçi payı 29.4 TL yerine 58.8 TL olacak.
Yani işçilerden kesilen para artacak, bu para yine patronların yağması altındaki fona aktarılacak.