Kuruluştan bu yana imam hatipler: Dikiş tutmayan bir macera...

Neredeyse her yıl bir imam hatip tartışması başlıyor. AKP 'ahır yaptılar, kapattılar' diyor, CHP 'Hayır, biz kurduk' diyor. soL, CHP'den DP'ye, MSP'den 12 Eylül'e, 12 Eylül'den bugüne imam hatiplerin dikiş tutmayan macerasını derledi.

Haber Merkezi

Haber Global’de yayımlanan bir programda Müfid Yüksel, "Saint Joseph, Saint Michel, Saint Benoit kimlerin kurduğu okullar, bizim papazların kurduğu okullar" derken, Erol Mütercimler, ise "Ama sonuca bakın, o imam hatipten mezun olanlar bakın karşımıza ne olarak çıkıyor, sahtekar, cinsi sapık, ahlaksız" ifadelerini kullanmıştı.

Mütercimler hakkında kullandığı bu ifadeler nedeniyle “Halkın Bir Kesimini Sosyal Sınıf Din, Mezhep, Cinsiyet ve Bölge Farklılığına Dayanarak Alenen Aşağılama” suçu kapsamında 1.5 yıla kadar hapis istendi.

Bu sözler imam hatip tartışmalarını yeniden başlatırken, özellikle AKP kanadında büyük bir imam hatip övgüsü başladı, Erdoğan imam hatiplileri ülkenin “umudu” ilan etti, “Kapısına kilit vurulmak istenen imam hatipler, bu ülkeye Cumhurbaşkanı yetiştirdi” dedi.

Tartışmalar sürerken, CHP cephesinden ve Kılıçdaroğlu’ndan benzer açıklamalar geliyor, “İmam hatipleri biz kurduk” deniliyor.

soL, sürekli tartışma konusu olan, AKP’nin gerici hamlelerinin en kritik halkalarından olan imam hatiplerin macerasını derledi…

Kılıçdaroğlu haklı ama…

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, imam hatipleri eleştirdiği düşünülmesin diye sürekli olarak imam hatipleri CHP’nin kurduğunu söylüyor.

Kılıçdaroğlu teknik olarak haklı ancak CHP iktidarında kurulan imam hatiplerle, günümüzdeki imam hatipler arasında kapsamlı bir fark bulunuyor.

3 Mart 1924 tarihi, Cumhuriyet devrimleri açısından oldukça kritik bir tarih. O gün hem hilafet tarihin derinliklerine gömülüyor, hem de Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarılarak eğitimde gerici tahakküme son veriliyor, medreseler de tarihe gömülüyordu.

Kılıçdaroğlu’nun sözünü ettiği imam hatip okulları da işte bu kanun kapsamında kuruluyordu. Burada esas amaç eğitimde birliği sağlamak, laik eğitim sistemini hakim kılmak, tüm eğitim kurumlarını bakanlığa bağlayarak tarikat ve cemaatlerin eğitimdeki etkisini sıfırlamaktı.

Bu kapsamda ülkenin imam ve hatip ihtiyacını da karşılamak ve bu kurumları da devletin denetimine almak isteyen dönemin iktidarı, Darülfünun’da bir ilahiyat fakültesi kuruyor, din hizmetlerini yerine getirecek isimleri yetiştirmek üzere de imam hatip okullarını açıyordu.

Yani okulların yetiştirdiği isimlerin görev alanı net şekilde çiziliyor ve amaca uygun olarak tarif ediliyordu.

İmam hatip okulu öğrenci yokluğundan kapandı

Sayılardan söz etmek gerekirse 29 imam hatip okulu, bir de ilahiyat fakültesi kurulmuştu.

Söz konusu imam hatip okulları öğrenci talebi olmayınca önce 2’ye kadar düştü, beş yıl sonra da öğrenci yetersizliği nedeniyle kapandı.

Söz konusu ilahiyat fakültesi ise 1933 yılında kapandı.

AKP’nin MEB’i kuruluş tarihini değiştirdi: Menderes’e atıf

“Cumhuriyete bağlı aydın din adamları” yetiştirme hedefiyle yola çıkan imam hatipler, talepsizlik nedeniyle 1929'da kapandı.

Kuruluş tarihi de yukarda aktarıldığı üzere AKP’liler ve tüm gericiler için bir yas tarihi olan 3 Mart 1924’tü.

Yani hem halifelik elden gitmiş, hem gerici medreseler kapatılmış, hem de eğitimde birlik sağlanarak bakanlığa bağlı imam hatipler kurulmuştu.

Ancak AKP'nin MEB'i bu kuruluş tarihini değiştirerek, 17 Ekim 1951'i, yani Demokrat Parti'nin imam hatip okulları kararını "kuruluş yıldönümü" olarak resmi sitesinden duyuruyor.

Onlarla sürdü: DP, CHP-MSP ve 12 Eylül

1929’a kadar 29’dan 2’ye düşen, öğrenci sayısı da iki binlerden 100’lü sayılara düşen imam hatip okulları kapandığında tarih 1929’du.

Bu tarihten sonra Ocak 1949’da, din görevlisi açığını karşılamak üzere 10 ay boyunca eğitim veren “imam hatip kursları” açıldı.

50’ye yakın mezun veren bu kursun ardından, Demokrat Parti iktidarında imam hatip okulları yeniden açıldı.

1924 yılında açılandan farklı olarak (orta öğrenim seviyesinde 4 yıllıktı) iki dönemli ve toplam 7 yıl süreli imam hatip okulları hayata geçirildi.

Bu düzenleme kesintisiz biçimde 1971 yılına kadar devam etti.

CHP-MSP işbirliği

71 yılına gelindiğinde imam hatip okulları sayısı 70’de kalmıştı.

1971 yılında çıkarılan bir düzenlemeyle 7 yıllık eğitim düzeni sonlanmış, imam hatipler, orta kısmı sonlandırılarak 4 yıl eğitim veren “İmam Hatip Liseleri”ne dönüştürülmüştü.

1974 yılında CHP, bugünkü AKP’nin öncülerinden olan MSP ile birlikte hareket edip, kapatılan imam hatip ortaokul bölümlerini yeniden açtı.

Bu dönemde 200’ün üzerinde yeni imam hatip açıldı, kız öğrenciler de imam hatiplere alınmaya başlandı.

12 Eylül üniversitelerin yolunu açtı

12 Eylül darbesinden sonra cunta imam hatiplilere üniversitenin yolunu açan düzenlemeyi hayata geçirirken, imam hatip sayısı da sonraki iktidarlar döneminde artmaya devam etti.

MGK kesintisi

16 Ağustos 1997’de ise, MGK’nin tavsiye kararı sonrası 8 yıllık kesintisiz eğitim düzenlemesi hayata geçirildi, imam hatiplerin ortaokul kısmı yeniden kapatıldı.

Bu dönemde katsayı uygulaması da getirilerek imam hatip mezunlarının ilahiyat fakültesi dışındaki bölümlere girişi zorlaştırıldı.

Ve AKP iktidarı: 600 imam hatipten 5 bin okula

AKP’nin iktidara geldiği 2001 yılında Türkiye’de 600’e yakın imam hatip okulu vardı, öğrenci sayısı da 60 bin civarındaydı.

İktidarı boyunca imam hatiplere her türlü desteği veren, eğitim müfredatını giderek gerici bir hale getiren AKP, 30 Mart 2012 tarihine gelindiğinde 4+4+4 eğitim sistemiyle imam hatip ortaokullarını bir kez daha açtı.

2001’de 600 olan imam hatip okulları, 2019’da 13 Uluslararası Anadolu İmam Hatip Lisesi (İHL), 311’i sınavla öğrenci alan Proje Anadolu İHL, 1590 Anadolu İHL, 3 bin 535 imam hatip ortaokulu olmak üzere 5 bin 138’e çıktı.

Fen liseleri ve anadolu liselerinin bütçesini düzenli olarak düşüren AKP, imam hatipler için her yıl milyarlarca liralık bütçeler ayırdı.

Her yıl yapılan okullar da, milyarlarca lira da yetmedi: Öğrenci bulamıyor

AKP’nin her yıl verdiği büyük desteğe, aktardığı paralara rağmen imam hatip liseleri 2017-2018 eğitim öğretim yılına göre 16 bin 804 öğrenci kaybetti.

2019-2020 döneminde ise imam hatip liselerindeki öğrenci sayısı bir önceki yıla göre 2 bin 343 azalırken genel liselerdeki öğrenci artışı 198 bin 530 oldu.

Yani öğrenciler tüm vaatlere karşın artık AKP’nin imam hatip projelerinden koparken, diğer liselere yönelmeye başlıyor.

Bu konuda çarpıcı verilerden biri de okul başına düşen öğrenci sayısı.

İmam hatip başına düşen öğrenci 153, genel lise başına düşen öğrenci sayısı 525

Her yıl onlarca yeni imam hatip daha inşa eden, birçok liseyi ve ortaokulu imam hatibe dönüştüren, hatta imam hatiplere kayıt için kampanyalar düzenleyen AKP, sonuç konusunda oldukça zorda.

İmam hatip lisesi başına düşen öğrenci sayısı 153’e kadar düşürüldü. Genel lise başına düşen öğrenci sayısı ise 525 olarak gerçekleşti.

Okul sayısı 600'den 5 binin üzerine çıkan imam hatiplerin öğrenci sayısı ise 494 bin olarak açıklandı.

İmam hatip ortaokulu mezunları imam hatip lisesine gitmek istemiyor

Tüm dayatmalara rağmen imam hatip ortaokulu mezunu öğrencilerin yarısı, geçtiğimiz öğretim döneminde imam hatip lisesi dışındaki okul türlerini tercih etti.

Üstelik ortaokul mezunu öğrencilerden ilk tercihini imam hatip lisesinden yana kullanan öğrencilerin oranı sadece yüzde 11,1'de kaldı.

İlk sırada fen lisesini tercih eden öğrencilerin oranı ise yüzde 46,7 oldu.

Buna karşın AKP, düzenli olarak bu okulların kontenjanını düşürürken, her yıl imam hatip kontenjanlarını artırmaya devam ediyor.