Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği: Test sürecinde yanlış tercihler yapıldı

'Arızalı çıktığı' iddia edilen PCR testlerine ilişkin Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği yaptığı açıklamada 'Sadece PCR yönteminin çalışılabileceği cihazlara sahip olmanın yetmeyeceği çok açıktır. Tüm kalite kontrol süreçlerini içeren laboratuvar yönetimi, çalışmaların değerlendirme ve onaylama basamakları kritik önem taşımaktadır' dedi.

Haber Merkezi

Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği, 'arızalı çıktığı' söylenen PCR testlerine ilişkin bir açıklama yayımladı. En son Antalyaspor-Beşiktaş maçı öncesinde yaşanan olayın ardından Covid-19 teşhisi için kullanılan PCR testlerine ilişkin soru işaretleri ortaya çıkarken, dernek tarafından yapılan açıklamada test sürecinde bir dizi yanlış tercih yapıldığı ve gelinen noktada mikrobiyolojik tanı yetkinliği olmayan alanlara izin verilerek Covid-19 tanı testlerinin yaygınlaştırılmaya çalışıldığı vurgulandı. Açıklamada "Ülkemizde diğer mikroorganizmaların tanısı için PCR testlerini rutin olarak yapan pek çok Tıbbi Mikrobiyoloji laboratuvarı ve yetkinliğe sahip Tıbbi Mikrobiyoloji uzmanı vardır. Personel ve cihaz – donanım desteği ile yetki verilmelidir" ifadesi kullanıldı.

Bu konuda yardım etmeye hazır olduğunu bildiren dernek, gerekli resmi yazışmaları başlattığını belirterek "Mikrobiyolojik tanının bir bilim ve uzmanlık alanı kapsamını gözden kaçırarak sadece 'test yapan' bir birim olarak algılanması ve tıbbi laboratuvar hizmetlerinin kalitesinin idareciler nezdinde belirli bir saatte yapılan test sayısına indirgenmesi vahim sonuçlar doğurmaktadır" dedi.

Pandemi sürecinde PCR testlerinin sadece Ankara Halk Sağlığı laboratuvarlarıyla kısıtlı tutulmasıyla başlayan sürecin bu güne dek yanlış tercihleri içerdiğini vurgulayan dernek "Covid-19 PCR testleri yapma yetkisi verilirken sadece ekipman sorgulanmamalı, bu laboratuvarların tam zamanlı tıbbi mikrobiyoloji uzmanı sorumluluğunda görev yapması şartı aranmalıdır. Ülkemizde bu hizmeti vermeye yetecek sayı ve yetkinlikte tıbbi mikrobiyoloji uzmanı vardır" ifadesinin altını çizdi.

Açıklamanın tamamı şöyle:

Ne olmuştu

Süper Lig’de 19 Eylül Cumartesi günü oynayacak olan Antalyaspor-Beşiktaş maçı öncesi PCR testi olan Antalyaspor oyuncularının çoğunun sonucu koronavirüs pozitif çıkmıştı.

Olayın ardından Beşiktaş'ın  rakibinden yeniden test yaptırmasını talep etmesi üzerine üçüncü kez yapılan testteyse sadece bir futbolcu ve bir personelin testi pozitif çıktı. Olayın ardından yapılan açıklamada ilk iki test kitinin "arızalı olduğu" belirtildi.

Antalyaspor olayından hareketle Türkiye'de Covid-19 tanısında yanlış yaklaşımlar: Doğrular ne olmalıdır?

Basında 19 Eylül 2020 tarihinde yer alan haberlerden anlaşıldığı üzere, Beşiktaş maçı öncesinde Antalyaspor futbol takımı sporcularında yapılan Covid-19 PCR testlerindeki yüksek oranda çelişkili sonuçlar alınması ciddiyetle değerlendirilmesi gereken bir konudur.

Taşıdığımız sorumlulukla, kişi ve toplum sağlığının korunmasında doğru ve güvenilir sonuç üretme yetki ve yetkinlik sahibi Tıbbi Mikrobiyoloji uzmanları adına bu konudaki gerekli resmi yazışmalar da yapılmaktadır.

Covid-19 etkeni virüs gibi insanda hastalık oluşturan mikroorganizmaların hasta örneklerinde araştırılması, laboratuvarlarda çoğaltılması, tanımlanması, ilaç duyarlılıklarının araştırılması tıpta uzmanlık eğitimini tamamlayarak bu alanda hizmet vermek üzere yetkilendirilmiş tıbbi mikrobiyoloji uzmanlarının görevidir.

Pandemi sürecinde PCR testlerinin sadece Ankara Halk Sağlığı laboratuvarlarıyla kısıtlı tutulmasıyla başlayan süreç bu güne dek yanlış tercihleri içermiştir.

Salgının sınırlandırılmasında ve önlenmesinde olguların erken dönemde tanısının konması ve toplumdan izolasyonu konusu Halk Sağlığı uzmanları tarafından açıkça dile getirilmiş olmasına karşın test sayılarımız yetersiz kalmıştır.

Ülkemizde Sağlık Bakanlığı ve üniversite hastanelerinde diğer mikroorganizmaların tanısı için PCR testlerini rutin olarak yapan pek çok Tıbbi Mikrobiyoloji laboratuvarı varken son ana dek bu laboratuvarlara yetki vermekten kaçınılmıştır.

Gelinen noktada mikrobiyolojik tanı yetkinliği olmayan alanlara izin verilerek Covid-19 tanı testleri yaygınlaştırılmaya çalışılmaktadır.

Covid-19 testi olarak tanımlanan söz konusu testte virüs RNA’sını saptamak için kullanılan PCR bir yöntemdir. PCR yöntemi tıp ve diğer bilim alanlarında kullanılan bir tekniktir. Bu tekniğin mikroorganizma tanısında kullanılması ise gerekli biyogüvenlik düzeyine uygun davranılması, testlerin iyi laboratuvar uygulamaları kapsamında yürütülmesi, hatalı pozitif ve hatalı negatif sonuçların kontrol edilebilmesi gibi bilgi ve yetkinlikleri gerektirmektedir.

Sadece PCR yönteminin çalışılabileceği cihazlara sahip olmanın yetmeyeceği çok açıktır. Tüm kalite kontrol süreçlerini içeren laboratuvar yönetimi, çalışmaların değerlendirme ve onaylama basamakları kritik önem taşımaktadır.

Salgının sınırlandırılmasında ve önlenmesinde olguların erken dönemde tanısının konması ve toplumdan izolasyonu için yeterli sayıda, ama güvenilir sonuç üreten test ihtiyacı vardır.

Ülkemizde diğer mikroorganizmaların tanısı için PCR testlerini rutin olarak yapan pek çok tıbbi mikrobiyoloji laboratuvarı ve yetkinliğe sahip tıbbi mikrobiyoloji uzmanı vardır. Personel ve cihaz – donanım desteği ile yetki verilmelidir.

Mikrobiyolojik tanının bir bilim ve uzmanlık alanı kapsamını gözden kaçırarak sadece “test yapan” bir birim olarak algılanması ve tıbbi laboratuvar hizmetlerinin kalitesinin idareciler nezdinde belirli bir saatte yapılan test sayısına indirgenmesi vahim sonuçlar doğurmaktadır.

Covid-19 PCR testleri yapma yetkisi verilirken sadece ekipman sorgulanmamalı, bu laboratuvarların tam zamanlı tıbbi mikrobiyoloji uzmanı sorumluluğunda görev yapması şartı aranmalıdır. Ülkemizde bu hizmeti vermeye yetecek sayı ve yetkinlikte tıbbi mikrobiyoloji uzmanı vardır.

Uzmanlık derneğimiz bu konuda her türlü desteği vermeye hazırdır.

Saygılarımızla