Kısa çalışma ödeneği: Patronlara kalkan

Salgın döneminde işsizlik korkusu herkesi sararken, önlem paketinden 'kısa çalışma ödeneği' çıktı. Peki kısa çalışma ödeneği gerçekten işçileri mi koruyor? Ödeneğin asıl kime yaradığı bu hafta yayınlanan Boyun Eğme gazetesindeki bir yazıda anlatılıyor.

Patronların Ensesindeyiz

Kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği. İşsizlik Sigortası Fonu'nun işsizlik dışında kullanılmasına örnek gösterebileceğimiz düzenlemelerden biridir.

Kriz dönemlerinde bu uygulama işçilerin çıkarına gibi gösteriliyor. Oysa kısa çalışma ödeneği düzenlemesiyle yapılan çok basit olarak patronların üzerindeki ücret yükünün, belirli bir dönem ve koşullarla sınırlı da olsa İşsizlik Sigortası Fonu'na ödetilmesidir. 

Belirli dönemde işçi daha az ücrete razı olur, bunun karşılığında işinden çıkarılmaktan ya da ücretsiz izine zorlanmaktan kurtulur. Patronsa, işten çıkardığında belki tazminat yüküyle karşılaşacağı, üstelik daha sonra tekrar ihtiyacı olduğunda bulamayacağı işçiyi geçici bir dönem için elinin altında tutmakta, zaten azalmış olan ücretini de devlete ödetmektedir.

Patron, borçlandırılmadığı için kriz ya da zorlayıcı nedenler ortadan kalktığında, bu şekilde patron adına işçiye ödenen para patronlardan geri alınmamaktadır.

Tersine, anılan dönemde işsizlik sigortası fonundan kısa çalışma ödeneği yoluyla ücret alan işçi, eğer işsiz kalırsa o ücret kadar paranın, alacağı işsizlik ödeneğinden düşülmüş olduğunu görecektir.

Patronlara büyük bir kıyak olarak nitelenebilecek benzer bir uygulama, yine bu fon kaynakları kullanılarak “Kısa çalışma ve Kısa çalışma ödeneği” adı altında uzun süredir patronların kullanımında. 

Kısa çalışma ödeneği yönetmeliğinde 2018 yılında değişikliklerle patronların uygulamadan daha kolay yararlanmasının önü açılmıştı. Şimdi de korona virüs salgını kapsamında getirilen düzenlemeyle bu ödenekten yararlanılması daha da kolaylaşacak.

Korona virüs salgınına karşı alınan tedbirlerle birçok sektörün kısa çalışma ödeneğinden yararlanabileceğini belirten Maliye Bakanı Berat Albayrak, “İşsizlik fonu bugünler için var” diyerek Fon’u patronlara kalkan yapacaklarını ilan etmişti.