Hindistan “federal” bir yönetim sistemine sahip ve her eyaletin kendi hükümeti var. Hindistan’ın Kerala eyaleti kurulduğu 1957 yılından beri Komünist Partisi tarafından yönetiliyor. Komünist Partisi 1957 yılından bugüne yapılan 7 seçimi de kazanarak iktidarını korudu ve nüfusu 35 milyona yaklaşan eyaleti sosyalist ilkelerle yönetti.
Komünist Partisi’nin izlediği toplumcu politikalar sayesinde Kerala Hindistan içinde eğitim düzeyi en yüksek olan eyalet. Okur yazarlık oranı yüzde 94. Kerala 30 binden fazla sağlık emekçisiyle Hindistan içinde en güçlü halk sağlığı sistemine sahip. Herkesin sağlık hizmetlerine eşit ve ücretsiz ulaştığı Kerala, Hindistan içinde bebek ölümlerinin en düşük, bağışıklama oranlarının en yüksek olduğu eyalet. Hindistan’da doğuştan yaşam bektentisi 68 yıl iken, Kerala’da 77 yıl. Hindistan’ın İnsani Gelişmişlik Endeksi en yüksek eyaleti (0,712). Yine Kerala Hindistan’da birinci basamakta en fazla uzman istihdam eden eyalet.
Şüphesiz Kerala yıllardır eğitim ve sağlığa yaptığı yatırımların karşılığını Covid-19 salgını sürecinde fazlasıyla aldı. Bu durum Kerala’nın verileri, Hindistan’ın sermaye partileri tarafından yönetilen diğer eyaletleriyle kıyaslandığında apaçık ortaya çıkıyor.
Hindistan'da ilk vaka Kerala'da tespit edildi
Hindistan’ın ilk Covid-19 vakası 30 Ocak’ta Kerala’da tespit edildi. Ancak bu vakanın Hindistan’ın “ilk” vakası olduğundan kuşku duyanlar da var. Çünkü Kerala eyaleti daha salgın henüz sedece Çin sınırları içindeyken, Çin’den Kerala’ya gelenleri izlemeye başlamıştı. Hindistan’ın diğer eyaletleri bu uygulamaya Mart ayında başladılar. Bu nedenle virüsün diğer eyaletlere, özellikle Çin ile kara sınırı olan bölgelere ilk olarak ne zaman girdiği tam olarak bilinemiyor.
Wuhan’da ikisi tıp fakültesinde okuyan üç Keralalı öğrenci, Çin’de genel karantina tedbirleri çerçevesinde okullar tatil edilince 23 Ocak’ta Kerala’ya dönmüşlerdi. Bu sırada Çin’de 7 bin Covid-19 vakası bulunması nedeniyle öğrencilere havaalanında iki hafta evlerinden çıkmamaları ve hastalık belirtileri görülürse hemen bir sağlık kurumuna başvurmaları söylendi. Bu dönemde dünyanın hiçbir ülkesi böyle bir uygulamaya geçmemişti.
Ayın sonuna doğru öğrencilerden biri ateşlenerek sağlık kurumuna başvurdu ve yapılan test pozitif çıkınca hemen Thrissur Tıp Fakültesi’nde hazırlanan bir odada izole edilerek antiviral tedaviye alındı. Öğrencinin Çin’den birlikte geldiği iki arkadaşına ulaşılarak test yapıldı ve hastalık belirtisi göstermemelerine rağmen testleri pozitif çıkınca 3 Şubat’ta aynı hastaneye yatırıldılar.
Aynı hafta içinde öğrencilerin Çin’den Kerala’ya gelirken ve Kerala’da bulundukları süre içinde temasta bulundukları 3 binden fazla insan tek tek tespit ederek karantinaya alındı. Bunlardan Covid-19 belirtileri gösteren 45’i hastaneye yatırıldılar.
Kerala Eyaleti hükumeti yine Şubat ayının ilk haftasında Wuhan’daki diğer Keralalı öğrencileri özel bir uçakla Kerala’ya getirerek Kochi Tıp Fakültesi’nde karantinaya aldı. Bu öğrencilerin hiçbirinin testi pozitif çıkmadı. Şubat ayı boyunca Kerala’da başka vaka bildirilmedi.
Komünistler salgına hazırlanıyor
Kerala Hindistan’ın en çok turist çeken bölgelerinden biri ve özellikle Şubat-Nisan ayları turizmin zirve yaptığı aylar. Kerala’ya komşu olan ve sermaye hükümetleri tarafından yönetilen diğer eyaletler, turizm gelirlerini yitirmemek için kulakları üzerine yatarken, Kerala’nın sosyalist yönetimi insan sağlığını her şeyin önüne koyarak hızla tedbirler almaya başladı.
Bu süreçte Kerala Eyaleti, aynen Küba’da olduğu gibi salgına karşı geniş çaplı bir “hazırlık” çalışması başlattı. Eyaletteki 21 büyük hastanede izolasyon odaları hazırlandı. Eyalette üç koronavirüs test merkezi açıldı: Ulusal Viroloji Enstitüsü Saha Birimi, Thiruvananthapuram Tıp Fakültesi, Calicut Tıp Fakültesi.
Eyaletin bütün ilçelerinde acil yardım ve sürveyans hatları etkinleştirildi. 4 Mart’ta 215 sağlık emekçisi yalnız Covid-19 vakalarıyla ilgilenmek üzere görevlendirildi. 3.646 telefon danışma görevlisi Keralalılara psikososyal destek vermek üzere eğitildi. Keraralılar'ın Covid-19 salgını seyri hakkında anında bilgi alabilmesi için "GoK Direct" isimli, internet bağlantısı olmadan da kullanılabilen bir cep telefonu uygulaması hizmete açıldı.1
Kerala eyaleti Covid-19 konusunda toplumu bilgilendirmek için bir youtube kanalı açtı ve topluma alınması gereken tedbirler anlatılmaya başlandı.2 Bu döneme denk gelen dini pongala festivali etkinlikleri iptal edildi. Hindistan genelinde yurt dışından gelenlere 14 gün karantina uygulanırken, Kerala’da 28 gün karantina uygulanmasına karar verildi.
Komünist salgın yönetimi
9 Mart’ta eyalette yeni Covid-19 vakaları tespit edilince eyalet çapında yaygın bir sürveyans çalışması başlatılarak bütün temaslı ve şüpheliler izlenmeye, karantina altına alınmaya başlandı. Bir gün içinde 4 binden fazla Keralalı evlerinde veya hastanelerde karantinaya alındı.
10 Mart’ta cezaevlerinde “olası” Covid-19 hastaları için izolasyon koğuşları hazırlandı. Yedinci sınıfa kadar bütün öğrenciler için okullar tatil edildi. Bütün toplu etkinlikler (düğünler, hac, sportif ve sanatsal gösteriler) iptal edildi.
15 Mart’ta “Zinciri Kır” inisiyatifi başlatıldı. İnisiyatifin amaçları arasında kamuoyunu kişisel ve kamusal hijyen konularında bilgilendirmek bulunuyordu. Kampanya çerçevesinde bütün kamusal alanlara, tren istasyonlarına el yıkamak için portatif aparatlar yerleştirildi ve takviye edildi.
19 Mart’ta salgından olumsuz etkilenen Kerala halkına destek olmak üzere 2,6 milyar dolarlık bir yardım paketi açıldı.
Collective for Open Data Distribution-Keralam (CODD-K) adıyla bir grup akademisyen ve öğrenci 22 Mart’ta internet üzerinden salgının seyrine ilişkin veriler paylaşmaya başladılar.
23 Mart’ta merkezi hükümetin Hindistan genelinde bir karantina ilan etmemesine rağmen, eyalet ölçeğinde karantina ilan edildi. Fabrikalar ve işyerleri kapatıldı, toplu taşıma tatil edildi. Karantina sürecinde insanların temel gereksinimlerinin karşılanabilmesi için 250 bin kişilik bir “gönüllü ordusu” kuruldu. 1255 komün mutfağından günde 280 bin gıda paketi dağıtıldı. Bu ücretsiz hizmetten 3 milyon 690 bin aile yararlandı.
Kerala’nın Hindistan’dan ayrıldığı en önemli noktalardan biri “test politikası” oldu. Hindistan’da çok az sayıda test yapılmasına karşılık, Kerala oldukça yüksek test sayılarına ulaştı.
Nisan başında salgın Hindistan'ın diğer eyaletlerinde bütün hızıyla devam ederken, Kerala’da tamamen kontrol altına alındı.
Hindistan’da Covid-19 nedeniyle toplam 491.170 vaka ve 15.308 ölüm görüldü. Vakaların yalnızca 3.503’ü Kerala eyaletinde görüldü ve yalnızca 22 yaşam yitirildi. Kerala’da ölüm hızı binde 6,2 ve Hindistan eyaletleri arasında en düşük hızlardan biri. Kerala’nın Covid-19 salgınını nasıl başarıyla yönettiğine ilişkin geniş bir özet video sunuma aşağıdaki bağlantıdan erişilebilir.4