İsrailli bir bakan, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun Amerika Birleşik Devletleri ile koalisyon ortağı Gantz arasında Batı Şeria’nın ilhakı konusunda henüz uzlaşı sağlayamadığını söyledi.
Yerleşim İşleri Bakanı Tzipi Hotovely, Perşembe günü Ordu Radyo’suna yaptığı açıklamada Batı Şeria’nın bazı bölgeleri ile Ürdün Vadisi’nin İsrail tarafından tek taraflı olarak ilhak edilmesi planı ile ilgili olarak, ‘‘Bu meselede hem Amerikalılarla bizim aramızda hem de bizimle koalisyon ortağımız Mavi ve Beyaz partisi arasında görüş ayrılıkları var ‘’ diye konuştu. Hotovely, Mavi ve Beyaz partisi lideri ve Savunma Bakanı Benny Gantz’ın, konuyla ilgili geniş bir uluslararası diyalog çağrısında bulunduğunu hatırlatarak, ‘‘hâlâ ortada üzerinde anlaşılmış bir harita yok. Konu üzerinde İsrail hükümetinin ortakları ile Amerika tarafı arasında bir anlaşma sağlanması gerekiyor’’ dedi.
Donald Trump’ın Ocak ayında açıkladığı, Filistin’in devlet olma hakkını tanıyan, ancak 1967’de işgal edilmiş Batı Şeria topraklarında bulunan yerleşimlerin büyük bir bölümünün İsrail tarafından ilhak edilmesini öngören Yüzyılın Anlaşması planına göre, yeni sınırların tespit edilmesi için ABD’li ve İsrailli yetkililerden oluşacak bir heyetin oluşturulması gerekiyor.
Reuters’ın haberine göre ABD’li bir yetkili, Covid-19 pandemisinin bütün tarafların haritaya şekil vermek üzere bir araya geleceği bir heyetin toplanmasını güçleştirdiğini belirtti.
Hükümet içinde uzlaşı oluşmadı
1 Ocak’ta başlayacak resmi bir bakanlar kurulu toplantısında ilhak konusunun hükümet ortakları tarafından ele alınması ve ilhak planının bir yasa teklifi haline getirilerek İsrail parlamentosu Knesset’in gündemine sunulması bekleniyor. Ancak hem İsrail’i yöneten çok partili sağ koalisyon içinde hem de genel olarak İsrail parlamentosunda ve kamuoyunda konuya ilişkin derin görüş ayrılıkları bulunduğuna dikkat çekiliyor.
Sputnik’in haberine göre, İsrail Demokrasi Enstitüsü tarafından düzenlenen ankette, katılımcıların yüzde 50’si Batı Şeria’nın bazı bölgelerinin ilhakını desteklerken, yüzde 31’i plana karşı çıktığı görüldü. Katılımcıların yüzde 19’u ise henüz bir karar veremediklerini belirtti.
Netanyahu’nun partisi Likud, ilhak planının ana destekçisi konumunda. Parti içinde henüz plana yönelik bir muhalefet ortaya çıkmasa da, ilhak edilecek topraklar arasında yer alan Ürdün Vadisi’nin Bölge Konseyi başkanı David El Hayani başta olmak üzere, çerçevesi ABD’nin Yüzyılın Anlaşması ile çizilen planı kuşkuyla karşılayan siyasetçilerin var olduğu biliniyor. Parti içindeki çekincelerin temelinde ilhaktan ziyade, ABD ile birlikte yürütülen sürecin bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasına yol açma ihtimali bulunuyor.
Likud’un hükümet ortağı Mavi ve Beyaz partisi ise başlangıçta plana karşı çıksa da yaklaşık bir yıl süren koalisyon müzakereleri sırasında, Netanyahu’nun planına destek vereceğini açıklamıştı. Bununla birlikte, Benny Gantz’ın liderliğindeki parti, ilhakın gerçekleşmesi halinde İsrail’in siyasi ve ekonomik sonuçlarla karşılaşabileceği endişesini dile getiriyor.
Teklifin İsrail parlamentosunda kabul edilerek yasalaşması için en az 61 milletvekilinin evet oyu vermesi gerekiyor. Likud ile Mavi ve Beyaz partilerinin meclisteki toplam sandalye sayısı ise sadece 51. Bu nedenle planın hayata geçirilebilmesi için koalisyona destek veren diğer küçük partilerin de ikna edilmesine çalışıyor. Dokuz milletvekiline sahip Shas partisi planı desteklerken, hükümet ortaklarından yedi sandalyeye sahip Yahadut Hatorah ile üç sandalyeye sahip İşçi Partisi, plana ancak ABD ile tam bir eşgüdüm sağlandığı takdirde destek vereceklerini belirtiyorlar.
Mevcut sandalye dağılımı göz önüne alındığında ABD ile İsrail hükümeti arasında ilhakın zamanlamasına ilişkin görüş ayrılıklarının ve henüz sınır tespit heyetinin toplanamamış olmasının Netanyahu açısından işleri zorlaştırdığına dikkat çekiliyor.