Diyanet doymak bilmiyor: Nereden nereye...

Tam 104 bin çalışanı, 89 bin camisi, 19 bin kuran kursu olan Diyanet, AKP iktidarı tarafından tahsis edilen milyarlarca liralık bütçeyle sürekli ‘büyümeye’ devam ederken, bu büyümeye devlete ait taşınmazların tahsisi eşlik ediyor. Heybeliada’daki pandemi hastanesi de Bomonti Bira Fabrikası da Diyanet’e verilirken, AKP'nin Diyanet’e yaptığı kıyaklar bunlarla sınırlı değil.

Haber Merkezi

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, Diyanet’in nefret dolu LGBT açıklamasına ilişkin tepkilere verdiği yanıtta “Diyanet İşleri Başkanı'mıza yapılan saldırı devlete yapılan saldırıdır” demiş, Diyanet ve devleti eşitlemişti.

Erdoğan’ın bu eşitleme girişimine, Diyanet’e aktarılan büyük paralar, kamu arazileri ve binalarının tahsisleri eşlik ediyor.

Bakanlıklardan bile daha yüksek bütçeye sahip olan Diyanet, AKP iktidarında giderek büyürken, adeta doymak bilmiyor.

AKP iktidarında büyüdükçe büyüdü

AKP'nin iktidara geldiği 2002 yılında 74 bin kişilik kadrosu bulunuyordu Diyanet’in.

Bu sayı yıllar içinde arttıkça arttı, bu sayı Cemaat’e sağlanan olanaklarla birleşince 2013 yılında 121 bine kadar yükseldi.

O tarihten sonra yapılan Cemaat tasfiyeleri sonrası kurumun mevcut çalışan sayısı 104 bine geriledi. Ancak bu gerilemiş sayı dahi AKP iktidarında artan 30 binlik bir kadro sayısına denk düşüyor.

AKP iktidara geldiğinde Türkiye’de çoğu cemaatsiz ve boş olmak üzere 75 bin cami bulunuyordu.

2019 yılına gelindiğinde ise toplam cami sayısı 14 bin artarak 89 bine yükseldi. Üstelik bu camilerin büyük bölümü “dev inşaatlara” konu oldu. Örneğin kimsenin yaşamadığı bir adaya dahi 1200 kişilik cami yapıldı AKP iktidarında. 

Çoğunluğuna kimsenin uğramadığı, sadece imamın görev yaptığı “yeni” camilerle Diyanet aynı zamanda yeni kadroların da sahibi olarak büyümeye devam etti.

AKP iktidarında sayısı hızla artan bir diğer başlık ise kuran kursları oldu. AKP iktidarın kuran kurslarını sayısı 20 bine yaklaştı. Üstelik buna kaçak olarak işletilen, çeşitli tarikat ve cemaatlerin kontrolünde bulunan binlerce kurs dahil değil.

Diyanet’e bütçe yetmiyor: 550 milyondan 13 milyar liraya

AKP iktidara geldiğinde bütçesi 550 milyon lira olan bir kurumda Diyanet. 

AKP iktidarı ile birlikte gericileşmenin de gazına basılınca kurum hızla büyüdü, bu büyümeye neredeyse tüm bakanlıkları aşan bir bütçe eşlik etti.

Halkın paraları Diyanet’in gerici planlamalarına aktarılırken, kuruma, 2020 yılı için 11.5 milyar TL, 2021 yılı için 12.3 milyar TL, 2022 yılı için 13.1 milyar TL ödenek ayrılması kararı alındı.

Üstelik neredeyse her yıl ayrılan bu bütçeyi erkenden eriten Diyanet, AKP’ye başvurarak ek bütçe talep ediyor, iktidar bu bütçeyi de anında Diyanet’in emrine sunuyor.

Peki, taşınmazlar ve binalar?

Salgın günlerinde gündeme gelen “Heybeliada’daki Türkiye’nin ilk pandemi hastanesi ve 200 dönümlük arazisinin 'İslami Eğitim Merkezi' kurulmak amacıyla Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredildiği ortaya çıktı” haberi, kuruma yapılan tahsislerin bir kez daha tartışma konusu olmasına yol açtı.

Oysa Diyanet her yıl birçok değerli arazi ve binayı bünyesine katarak büyümeye devam ediyor.

Diyanet’e verilen bazı taşınmazların listesi şöyle:

  • Elazığ’da 2018’de 19 bin 250 metrekarelik alanda yapımına başlanan ancak “Tasarruf tedbirleri” gerekçesiyle bir süre inşaatı durdurulan Harput Diyanet Külliyesi için 2020 yılı bütçesinden 13 milyon 761 bin TL ayrıldı. 2018’de 63 milyon 420 bin TL'lik proje ile tutarı ile yapımına başlanan külliye için bugüne kadar toplam 76 milyon 920 bin TL harcandı.
  • Diyarbakır'da kamu bina ve arazileri dinci vakıflara değerinin katbekat altında kiraya veriliyor. Son olarak Karayolları 9. Genel Müdürlüğü idare binası, lojman ve arazinin içinde bulunduğu arazi cami yapılmak üzere Diyarbakır İl Müftülüğü'ne verildi.
  • Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün tahsis ettiği taşınmazların sayısında 2018’de rekor kırıldı. Diyanet’e bir yılda 1281 taşınmaz tahsis edildi, toplam tahsis sayısı 814’ten 2017’ye çıktı. 
  • İstanbul’un merkezi noktalarından biri olan Bomonti Bira Fabrikası’nın kalan son binaları Diyanet’e tahsis edildi. Binaların yıkılarak yerine mescit ve yurt yapılmasının planlandığı belirtildi.
  • Uluslararası Botanik Bahçeleri’ne kayıtlı iki bahçeden biri olan ve 3 bini aşkın bitki türüne ev sahipliği yapan İstanbul Üniversitesi Alfred Heilbronn Botanik Bahçesi, İstanbul Müftülüğü’ne devredildi.
  • Mardin Büyükşehir Belediyesi'ne AKP tarafından atanan kayyum, HDP'li meclis üyelerini belediye binasına almazken, hayali Meclis toplantısında kaçak cami yapılan arsayı 'oy birliğiyle' İl Müftülüğü'ne tahsis etti.
  • "Esenboğa Havalimanı yolu üzerindeki Kuzeykent'te 125 bin metrekarelik alanda inşa edilen cami ve külliye, yaklaşık 110 bin metrekare kapalı alana sahip. Külliye içindeki iki arastada yaklaşık bin 400 metrekare alana sahip 50 dükkan yer alıyor.  Projede katlar arası ulaşımın asansör ve yürüyen merdivenlerle sağlandığı bin 200 araçlık 5 katlı kapalı otopark da bulunuyor. Caminin kapalı, yarı açık ve açık alanlarının tamamı ibadete açıldığında 15 bin kişi aynı anda namaz kılabilecek. 5 bin kişilik de kongre merkezi bulunacak." AKP'nin geçtiğimiz yıl Ankara'da açılışını yaptığı söz konusu külliye de milyonlarca liraya mal oldu.

Hepsi bu değil: Bir de Vakıf var...

Diyanet'in büyümesine aynı zamanda Diyanet Vakfı da eşlik ediyor.

Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesinde bulunan söz konusu Vakıf, tam 1003 şubeye sahip. 

149 ülkede faaliyet gösteren söz konusu vakıf, 103'ü yurt dışında olmak üzere üç bin 920 camiye sahip. 

2014 yılında 584 milyon lira geliri bulunan söz konusu Vakıf, 2019'a gelindiğinde bu gelirini 1 milyar 248 milyona yükselmiş durumda.

Vakıf AKP iktidarının "büyüme" alanlarından olan inşaat işlerine önemli bir bütçe ayırıyor.

Vakfın 2019 faaliyet raporunda yer alan bir bilgiye göre vakfın birçok taşınmazı, inşaat işi, kiralık ev ve dükkanları bulunuyor.