Baroların ve avukatların karşı çıktığı "Avukatlık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", AKP ve MHP oylarıyla tüm itirazlara rağmen kabul edildi.
Elektronik oylamaya 417 milletvekili katıldı. 251 milletvekili “kabul”, 163 milletvekili “ret” oyu kullandı. Kanun yürürlüğe girdiğinde İstanbul, Ankara ve İstanbul’da birden fazla kurulabilecek.
Düzenlemenin Meclis Adalet Komisyonu’ndaki görüşmeleri 5 gün, 52 saat sürdü. Baro başkanlarının Komisyon toplantısına alınmadığı için günlerce Meclis kapısında sabahladığı kanun teklifine CHP, HDP ve İYİP teklife şerh düştü.
Teklifin “Avukatlar mahkemelere cübbeyle çıkmak zorundadır. Kılık ve kıyafetle ilgili başkaca bir zorunluluk getirilemez” maddesine staj dönemi de eklendi. Maddeye “Avukatlara staj dönemi dahil olmak üzere, baro ve Birliğin iş ve işlemleri ile mesleğin icrası kapsamında kılık kıyafetle ilgili herhangi bir zorunluluk getirilemez” eklemesi yapıldı. 15. maddesinde yapılan değişikliğe göre de 5 binden fazla avukat bulunan illerde asgari iki bin avukatla yeni baro kurulurken bu sayıların belirlenmesinde baro levhasına kayıtlı avukatların yanı sıra baroya kayıt yaptırmak zorunda olmayan kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan avukatlar da dahil edilecek.
AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onaylamasının ardından Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek teklif Anayasa Mahkemesi’ne taşınacak. CHP, teklifin Resmi Gazete’de yayınlandığı gün yürürlüğünün durdurulması için Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yapacak.
Yasalaşan teklifle getirilen önemli düzenlemeler şöyle:
- Avukat sayısı 5 binden fazla olan illerde en az 2 bin avukatın imzasıyla yeni bir baro kurulabilecek. Bu şartlara göre bugün itibarıyla barolara kayıtlı avukat sayısı dikkate alındığında birden fazla baro, sadece Ankara, İstanbul ve İzmir'de kurulabilecek. Çoklu baro olan yerlerde barolar, noterler gibi numaralandırılacak. Mevcut barolar "bir numaralı baro" olacak.
- TBB, kuruluş işlemlerini yerine getirmek üzere Kurucular Kurulu'nu görevlendirecek. Yeni baro için 4 kişilik Kurucular Kurulu, 2 bin avukatın imzasını alarak kuruluş işlemlerini 6 ayda tamamlayacak.
- Kurucular Kurulu, kurulacak baronun genel kurulunu toplayacak ve genel kurulda yeni baronun organları seçilecek. Seçim sonucunun Türkiye Barolar Birliği'ne bildirilmesi üzerine baro, tüzel kişilik kazanacak.
- Her avukatın, avukatlık edeceği yerin baro levhasına yazılma yükümlülüğü devam edecek. Bir ilde birden fazla baronun bulunması halinde avukat bunlardan birinin levhasına yazılacak.
- Kuruluşu tamamlanan baronun ilk seçimli olağan genel kurulu, kuruluşu takip eden ve son rakamı çift olan yılın Ekim ayının ilk haftası içinde baro başkanının daveti üzerine toplanacak. Böylece tüm baroların seçimleri aynı tarihte yapılacak. Ekim ayının ilk haftası içinde, TBB organlarının seçimi ise Aralık ayı içinde yapılacak. Seçimler sonu çift rakama rastlayan yıllarda yapılacak.
- Avukat sayısının 2 binin altına düşmesi halinde TBB ilgili baroya yazılı bildirimde bulunacak ve 6 ay içinde kuruluş için gerekli olan asgari avukat sayısı sağlanamazsa o baro tasfiye edilecek. Tasfiye işlemleri son yönetim kurulu tarafından TBB'nin gözetim ve denetimi altında yapılacak ve tasfiye edilen baronun malları TBB'ye geçecek.
- Mesleğe yeni başlayan avukatlar, mesleklerinin ilk 5 yılında, kayıtlı olduğu baronun öngördüğü keseneği (aidati) yarı oranında ödeyecekler.
Büyük illerin delege sayısı düşüyor
Baro ve TBB organlarının seçim usulünde bir değişiklik yapılmayacak. Her baro, TBB Genel Kurulunda, baro başkanı ile sabit üç delege ve ilaveten her 5 bin avukat için ilave bir delegeyle temsil edilecek.
Mevcut Avukatlık Yasası'na göre TBB Genel Kurulu için her baro ikişer delege belirliyor. Avukat sayısı yüzden fazla olan barolar, yüzden sonraki her 300 üye için ayrıca birer delege seçiyor. Bu durum örneğin 45 bin dolayında üyesi bulunan Ankara Barosu'na, TBB Genel Kurulu'nda yüzde 25'e yakın temsil olanağı sağlıyor.
TBB'nin 477 delegesinden 138'i İstanbul, 53'ü Ankara, 30'u İzmir Barosu seçimlerinde belirleniyor. Teklif aynen yasalaşırsa İstanbul'un delege sayısının 14, Ankara'nın 7, İzmir'inse 5'e düşeceği hesaplanıyor.
