Hayatın her alanında çeşitli sorunlar yaşayan ve bu sorunların ortadan kaldırılması için uzun yıllardır mücadele veren engelli yurttaşların sorunları salgın günlerinde katlanırken, bu sorunların çözümü için tek bir adım dahi atmayan iktidar, kamu kurumlarının ve toplu taşıma araçlarının engellilerin erişimine uygun hâle getirilmesi ile ilgili düzenlemeyi bir kez daha, üstelik de bir torba yasanın içine eklediği maddeyle bir kez daha erteledi.
Ertelenen maddenin oldukça uzun bir geçmişi var.
Bu konuda ilk düzenleme 1997 yılında çıkarılmış, ilgili düzenlemenin sadece iki maddesinde şu ifadelere yer verilmişti:
- Fiziksel çevrenin engelliler için ulaşılabilir ve yaşanılabilir kılınması için, imar planları ile kentsel, sosyal, teknik altyapı alanlarında ve yapılarda, Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standardına uyulması zorunludur.
- Ulaşım araçlarının engellilerin kullanımına ve ulaşalabilirliğine uygun olmasını sağlamak ve engelliler için, ulaşım ile sosyal ve kültürel amaçlı hizmetlerden ücret almamak veya indirimli tarife uygulamak, büyük şehir belediyelerine ait ve büyük şehir belediyeleri tarafından işletilen veya kiraya verilen büfeler, otoparklar gibi işyerlerinin engelliler konumunda kolaylık sağlamak.
Ancak bu maddelere rağmen neredeyse hiçbir adım atılmadı. Bu kez 2005 yılında 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun çıkarıldı ve bu kanunda da engelli yurttaşların erişebilirliğine ilişkin maddeler yer aldı.
Aradan geçen yıllar boyunca verilen sözlerin çoğu tutulmadı, erişebilirlik konusundaki atılmayan adımlara ilişkin her yıl yeni uzatmalara gidildi.
Son olarak 28 Temmuz’da çıkarılan torba yasayla söz konusu düzenlemelerin hayata geçirilmesi için verilen süre bir kez daha uzatıldı.
'Yılan hikayesine döndü'
Bu uzatma kararına ilişkin soL’a konuşan Türkiye Engelliler Meclisi Koordinatörü Turhan İçli, “1997’de 572 sayılı KHK ile başladı bu süreç. 2005’te 12 yıllık süre verdiler, sona gelinirken AKP’li vekillerin imzasıyla yeniden erteledi. Bu konuda atılacak adımlar adeta yılan hikayesine döndü” dedi.
“Otobüs sahipleri, toplu taşıma araçlarını işletenler, mülk sahipleri, kamu kurumları bu konuda atılacak adımları ‘masraf’ olarak değerlendiriyor ve atmıyor” diyen İçli, bu duruma itiraz ettiklerini ancak hükümetin bir şekilde sürekli uzatma kararı aldığına dikkat çekti.
'Ben yaptım oldu diyorlar, sormadılar bile'
Bu konuda yurttaşların çok fazla sorun yaşadığını, engelli yurttaşlardan çok fazla talepler ve şikayetler geldiğini aktaran İçli, “Tarafımızdan birçok açıklama yapıldı, çeşitli görüşmeler yapıldı. Sonunda hep aynı şeyler karşılaştık, ‘biz yaptık oldu’ dediler. Son uzatmayı mesela hiçbir sivil toplum örgütleriyle görüşmeden torba yasa içinden geçirdiler. Önce düzenlemeyi geçirip sonra görüşümüzü soruyorlar, bu olacak bir iş değil” ifadesini kullandı.