Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Parlamentosu'nun Doğu Akdeniz konusunda Türkiye'ye yönelik kabul ettiği 17 Eylül 2020 tarihli tavsiye kararına "kabul edilemez" diyerek tepki gösterdi.
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurulu’nda ülkemiz ve Doğu Akdeniz’deki gelişmeler hakkında, sırf AB üyelik dayanışması adına ve bazı üye ülkelerin bencil çıkar arayışlarına hizmet amacıyla kabul edilen gerçeklerden uzak 17 Eylül 2020 tarihli tavsiye kararı birçok yönüyle kabul edilemezdir.
Üye ülkeler ve AP dahil tüm AB kurumlarına her seviyede yaptığımız girişimlere rağmen böyle yanlı bir tavsiye kararının kabul edilmiş olması, iyi niyet ve sağduyu ile bağdaşmamaktadır.
AP, bu taraflı ve haksız tutumuyla ve yetkisi olmadığı deniz hukukundaki geçersiz ve tek yanlı yorumlarıyla saygınlığını yitirmektedir.
Ne AP’nin ne AB’nin ne de AB üyesi devletlerin, üçüncü ülkelerin sınırlarını ve yetki alanlarını belirleme yetkisi bulunmaktadır. AP ve diğer AB kurumları çözüm ve Avrupa uzlaşması konusunda samimiyseler, sadece kolaylaştırıcı ve uzlaştırıcı tavır sergilemeli, aday ülke Türkiye’ye önyargısız yaklaşmalı, ülkeler arasındaki tartışmalı konularda hakkaniyetten yana durmalı ve taraf tutmamalıdırlar.
Türkiye iyi niyetini göstermiş, maksimalist ve hak tanımaz tavırlar karşısında doğru ve ilkeli tutumundan vazgeçmemiş, kışkırtıcı eylemlere karşı ise kararlı ancak sağduyulu bir yaklaşım sergilemiştir. Hiç kimsenin hakkında gözü bulunmayan Türkiye, bölgede kendisinin ve KKTC’nin uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarını ve çıkarlarını aynı kararlılıkla savunmaya devam edecektir.
Üyelik perspektifiyle AB ile samimi diyalog ve işbirliğinden yana olan Türkiye, Sayın Bakanımızın AP Dış İlişkiler Komitesi toplantısına hitabında ve AP üyelerine gönderdiği mektupta vurguladığı üzere, anlaşmazlıkların çözümünde her zaman diyalog ve müzakereyi tercih etmektedir.
Öte yandan, AP’nin AB Konseyi ve Komisyonunu ülkemizle geniş ve kapsamlı diyalog yürütmeye davet eden ve Doğu Akdeniz’de kapsamlı ve stratejik güvenlik mimarisi ile enerji işbirliğine atıf yapan bu tavsiye kararının 9. maddesi tarafımızdan not edilmiştir."
Avrupa Parlamentosu ne karar vermişti?
Avrupa Konseyi'nin 24-25 Eylül tarihlerinde Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki faaliyetleri hakkında yapacağı zirve öncesinde bugün Avrupa Parlamentosu'nda Türkiye'ye Doğu Akdeniz'deki faaliyetlerine derhal son vermeye çağıran bir tavsiye kararı kabul edildi. Karara Avrupa Parlamentosu'ndaki 601 üye evet, 57 üye hayır oyu verdi.
Kararda AB'nin "çıkarlarını koruma konusunda net ve kararlı" olduğu belirtilirken, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki keşif ve sondaj çalışmaları "yasadışı" olarak nitelendi ve bu faaliyetlerine derhal son vermesi istendi.
Ayrıca kararda Ankara'ya Yunanistan hava sahasını ve Kıbrıs karasularını ihlal etmekten kaçınma ve "milliyetçi savaş çığırtkanlığı söylemine son verme" çağrısı yapıldı. Karar metninde çözüme ancak diyalog ve diplomasiyle varılabileceği belirtilirken, Türkiye'nin 12 Eylül'de Oruç Reis sismik araştırma gemisini geri çekme kararının memnuniyetle karşılandığı bildirildi.
Ancak kararda Türkiye'nin başka bir sondaj gemisinin görev süresini uzatma planlarının kınandığı kaydedildi.
Öte yandan AP'nin tavsiye kararında Türkiye'nin mevcut dış politikasının ve Akdeniz'deki diğer faaliyetlerinin Suriye dahil bölge istikrarına olumsuz etkilerinden üzüntü duyulduğu kaydedildi.
Kararda Avrupa Konseyi'ne Türkiye'ye yönelik daha fazla kısıtlayıcı yaptırımlara hazır olunması ancak bu yaptırımların hedefinin sektörel olması, Türkiye halkını ve burada yaşayan mültecileri olumsuz etkilememesi çağrısı yapıldı.